لکه بینی بارداری یا مشاهده خونریزی میتواند دلهره آور و ترسناک باشد اما ماما سلامت به شما توصیه می کند که بدانید لکه بینی و گاهی خونریزی خفیف همیشه نشانه بیماری یا اتفاق بدی نیست. بسیاری از خانم هایی که دچار لکه بینی بارداری می شوند، نوزادان سالمی به دنیا میآورند.
لکه بینی بارداری چیست؟
لکه بینی به زمانی گفته میشود که چند قطره خون صورتی، قرمز یا قهوه ای تیره را روی لباس زیر خود مشاهده کنید.
لکه بینی معمولا سبکتر از خونریزی پریود است و خون به حدی نیست که لباس زیر را آغشته کند.
چنانچه خون مشاهده شده به رنگ قرمز روشن باشد، لکه بینی بارداری به حساب می آید.
عوامل مختلفی ممکن است طی بارداری منجر به لکه بینی شوند اما در هر صورت، در بیشتر موارد خطری متوجه جنین نمی شود و پزشک با درمان عامل زمینه ای مشکل را بر طرف می کند.
لکه بینی بارداری همیشه نشانه وجود یک مشکل حاد در بارداری نیست، اما گاهی می تواند نشانه عارضه ای جدی مانند بارداری خارج رحم یا سقط جنین باشد.
چه موقع لکه بینی بارداری خطرناک نیست؟
از مهمترین دلایل لکه بینی در بارداری که خطرناک نیست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
رابطه جنسی
برقراری رابطه جنسی در دوران بارداری به دلیل اصطکاکی که ایجاد میکند و به دلیل حساس بودن بافتهای دیواره واژن و دهانه رحم شایع است.
عفونت
عفونت ادراری و عفونتهای واژن در دوران بارداری شایع و گاهی از علائم زایمان زودرس نیز هستند. عفونت میتواند باعث تحریک بافت ها و ایجاد لکه بینی در حین بارداری شود.
خونریزی ساب کوریونیک
در بارداری، خون در لایه های کوریون یعنی غشای خارجی جنین و کنار جفت و در داخل جفت جمع می شود. ممکن است این جمع شدن خون باعث مشکلی نشود، ولی در بعضی موارد خونریزی میکند و باعث بروز عوارض میشود.
خونریزی لانه گزینی
خونریزی لانه گزینی 6 تا 12 روز پس از بارداری اتفاق می افتد. این نشانه ای است که جنین در دیواره رحم کاشته می شود. اما هر زنی خونریزی لانه گزینی که از علائم اولیه بارداری می باشد را تجربه نخواهد کرد.
پولیپ دهانه رحم یا سایر مشکلات دهانه رحم
پولیپ خوش خیمی که روی دهانه رحم رشد کند میتواند باعث خونریزی در اوایل بارداری شود. خونریزی از دهانه رحم پس از مقاربت، معاینه لگنی یا تست پاپ اسمیر هم طبیعی است.
عوامل دیگر
بلند کردن وزنه های سنگین یا ورزش بیش از حد از دیگر دلایل لکه بینی در بارداری هستند که اما به خانم باردار و جنینش آسیبی نمی رسانند.
علل نگران کننده و خطرناک لکه بینی بارداری
لکه بینی بارداری همیشه بی خطر نیست. از برخی دلایل لکه بینی در بارداری که نگران کننده هستند را میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سقط جنین
یکی دیگر از دلایل لکه بینی بارداری سقط جنین است. بیشترین احتمال سقط جنین مربوط به ۱۳ هفته اول بارداری است. اگر خونریزی قهوهای یا قرمز روشن را با درد و یا بدون درد مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
حاملگی خارج رحمی
اگر تخمک بارور شده در خارج از رحم رشد کند، به آن حاملگی خارج رحمی گفته می شود. این حالت می تواند باعث لکه بینی بارداری شود و زندگی مادر را به خطر بیاندازد.
کنده شدن جفت
جدا شدن جفت از دیواره رحم باعث خونریزی شدید رحم می شود و جان مادر و جنین را به خطر می اندازد. این مشکل فقط در یک درصد از تمام موارد بارداری اتفاق می افتد.
زایمان زودرس
قبل از ۳۷ هفته بارداری،یعنی در سه ماهه دوم بارداری، خونریزی رحم با گرفتگی یا انقباضات، اسهال، فشار لگنی یا کمردرد همراه می شود که می تواند نشانه های شروع طبیعی زایمان باشد و اگر به درستی مدیریت نشود پیامدهایی جدی برای جنین خواهد داشت.
لکهبینی در بارداری تا چند روز طبیعی است؟
اگر یک هفته تا ۱۰ روز بعد از بارداری مقدار کمی خونریزی داشتید احتمالا این به دلیل خونریزی لانه گزینی است. توصیه می کنیم برای انجام تست بارداری خانگی حداقل 3 روز صبر کنید چون هورمون های بارداری به اندازه کافی وجود ندارند که نتیجه تست بارداری را درست نشان دهند. پیشنهاد می کنیم 5 روز صبر کنید و بعد تست بارداری را انجام دهید تا شانس بیشتری برای گرفتن جواب دقیق تر داشته باشید.
آیا لکه بینی در بارداری به جنسیت جنین ربط دارد؟
برخی از افراد می گویند لکه بینی در بارداری نشانه پسر بودن جنین است. اما واقعیت این است، لکه بینی هیچ ارتباطی به جنسیت ندارد و خانم های باردار به علت های مختلف دیگری دچار این عارضه میشوند.
چگونگی تشخیص لکه بینی بارداری
پزشک متخصص آزمایشات متعددی را به جهت تشخیص دلایل لکه بینی در بارداری انجام می دهد.
آزمایشات خون
آزمایش خون قادر به اندازه گیری سطح هورمون بارداری hCG است. hCG پایین ممکن است نشان دهد که بارداری به درستی در حال رشد نیست یا در مراحل اولیه است.
برخی پزشکان نیز سطح پروژسترون را بررسی می کنند. پروژسترون پایین باعث خونریزی موقت خواهد شد، این در حالی است که پروژسترون بسیار پایین ممکن است نشانه بارداری غیر طبیعی باشد.
سونوگرافی
سونوگرافی قادر به تشخیص علت لکه بینی بارداری به واسطه هماتوم ساب کوریونیک است.
علاوه بر این سونوگرافی، محل بارداری را نشان داده و به تشخیص حاملگی خارج از رحم کمک می کند.
پزشکان همچنین از اسکن اولترا سوند برای ارزیابی زنده بودن جنین در بارداری استفاده کنند. اگر جنین به درستی رشد کرده و ضربان قلب به اندازه کافی قوی باشد، این نشان می دهد که بارداری ادامه خواهد یافت و خطر از دست دادن بارداری کم است.
سونوگرافی در بارداری همچنین می تواند با بررسی سایر اندام های لگنی علت های لکه بینی بارداری را تشخیص دهد. برای نمونه، کیست تخمدان ممکن است باعث خونریزی گردد.
درمان لکه بینی بارداری چگونه است؟
درمان لکه بینی بارداری با توجه به علت خونریزی متفاوت خواهد بود. در بیشتر موارد پس از مشاهده لکه خون در بارداری، استراحت، بهترین درمان می باشد.
از دیگر روش های درمان لکه بینی بارداری، تجویز دارو توسط پزشک می باشد. همچنین گاهی اوقات پس از مشاهده لکه خون در بارداری نیاز به انجام معاینات دقیق تر برای درمان لکه بینی بارداری و نیز یافتن علت خونریزی در بارداری وجود دارد.
اقدامات لازم هنگام مشاهده خونریزی یا لکه بینی بارداری
در صورت مشاهده هر گونه خونریزی در دوران بارداری و حتی لکه بینی بارداری، بدون توجه به زمان آن باید هرچه سریع تر با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید.
خود را برای پاسخ دادن به سؤالاتی در مورد رنگ، مقدار و زمان خونریزی به منظور کمک به تشخیص پزشک آماده کنید.
به احتمال زیاد پزشک با معاینه دهانه رحم، میزان باز شدن آن را بررسی می کند. در صورت باز شدن دهانه رحم قبل از هفته بیستم بارداری، احتمال سقط جنین وجود دارد.
از طریق سونوگرافی در بارداری و اطمینان از وجود ضربان قلب جنین، می توان شانس ادامه بارداری افزایش داد.
بسته به دلایل لکه بینی در بارداری در هر فرد، دارو درمانی و مراقبت هایی از جمله نداشتن نزدیکی و یا پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین توصیه میشود.
حتی در برخی افراد نیاز به بستری در بیمارستان و استراحت مطلق وجود دارد. در صورت شدید بودن خونریزی و به خطر افتادن جان جنین یا مادر، ختم بارداری اعلام می شود.
در چه شرایطی به اورژانس و پزشک مراجعه کنید؟
خانم باردار در صورت تجربه هر یک علائم زیر باید به اورژانس مراجعه نماید:
- تبی که ادامه یابد
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- درد شدید در ناحیه شکم
- گرفتگی عضلات
- خونریزی طی چند ساعت شدیدتر شود
- خونریزی شدید شبیه به پریود است
- لخته های بزرگ خون وجود دارد
مراقبت های پزشکی فوری عاملی نجات دهنده است. حتی زمانی که مشکل جدی وجود ندارد، مراقبت صحیح می تواند باعث آرامش خاطر گردد.
اقدامات لازم در زمان خونریزی یا لکه بینی بارداری
در صورت مشاهده هریک از علائم زیر لازم است حتما با پزشک یا ماما تماس بگیرید:
- میزان خونریزی را زیر نظر بگیرید تا بدانید چقدر سبک یا سنگین است. همچنین باید در نظر بگیرید چه تعداد نوار بهداشتی استفاده میکنید.
- رنگ خون را کنترل کنید. این رنگ ممکن است قهوه ای، قرمز تیره یا روشن باشد که در فرد متفاوت است.
- از تامپون استفاده نکنید. همچنین دوش واژینال و رابطه جنسی در چنین وضعیتی را فراموش کنید.
اکثر موارد، زنانی که در اوایل بارداری لکه بینی را تجربه میکنند، بارداری سالمی را پشت سر میگذارند. در سه ماهه اول بارداری، لکه بینی معمولا دلیلی برای نگرانی نیست.
اگر خونریزی سه ماهه اول به سه ماهه دوم منتقل شود پزشک معاینه لگن یا سونوگرافی انجام می دهد. اگر همه چیز خوب باشد، توصیه می کند بیشتر استراحت کرده و فعالیت بدنی را محدود کنید.
لکه بینی در سه ماهه دوم یا سوم زنگ هشدار محسوب میشود. در این شرایط با پزشک خود تماس بگیرید تا بتواند هر گونه مشکل یا عوارض جدی را بررسی کند.