
تغییرات بدن در دوران بارداری به منظور رشد کودک و سازگاری با بارداری صورت می گیرد. در این مقاله از وب سایت ماما سلامت درباره اینکه بدن شما در این دوران غرق در هورمونها خواهد شد و پوست، ماهیچه ها و اندام های شما باید کشیده و رشد کنند تا کودک در حال رشد شما را در خود جای دهد، صحبت کرده ایم.
اما ممکن است برای اینکه چگونه تقریبا هر یک از سیستم های بدن شما تغییر می کند و نقشی را در هنگام باردار شدن ایفا می کند، آماده نباشید. برخی از این تغییرات بدن در بارداری ممکن است بارزتر از سایرین باشند و درجه و میزان این تغییرات می تواند به طور قابل توجهی از یک مادر باردار به مادر دیگر متفاوت باشد.
با این حال، حتی زمانی که تغییرات مربوط به بارداری خوشایند نیستند (مانند مبتلا شدن به هموروئید و یبوست)، دانستن این مسئله که بدن شما دقیقا میداند که برای هدایت ایمن کودکتان به دنیا چه کاری باید انجام دهد، میتواند خوشحال کننده باشد. در این مطلب سعی میکنیم روشهای مختلف بدن و سیستمها، حواس، فرآیندها و موارد دیگر که برای حمایت از بارداری شما وجود دارد را ذکر کنیم.
تغییرات بدن در دوران بارداری-سه ماهه اول
از جمله تغییرات بدن در بارداری که برای برخی از زنان در سه ماهه اول بارداری رخ میدهد، با حالت تهوع مشخص میشود. اغلب به آن « تهوع صبحگاهی » میگویند، اگر چه ممکن است در هر زمانی از روز رخ دهد. اما به یاد داشته باشید که هر بارداری متفاوت است و در حالی که برخی از مادران هوس غذایی دارند، برخی دیگر از غذا بیزارند و برخی دیگر اصلا تغییری در اشتها ندارند.
تغییرات مربوط به بارداری خصوصا در سه ماهه اول، شامل تغییراتی در سینهها نیز میشود، زیرا سینهها حساس، بزرگتر و سنگینتر میشوند. همچنین رحم شما رشد میکند و به مثانهتان فشار میآورد به طوری که نیاز به دفع بیشتر ادرار دارید. برای اطلاعات بیشتر میتوانید از مقاله سه ماهه اول بارداری در وبسایت ماماسلامت بازدید نمایید.
تغییرات بدن در بارداری-سه ماهه دوم
بدن شما در طول سه ماهه دوم دچار تغییرات عمدهای می شود. رحم شما رشد میکند و ممکن است با کشش رباط های رحم کمی احساس ناراحتی یا درد کنید. شما شروع به احساس کشیدگی پوست خود در اطراف شکم و سینه های خود خواهید کرد که ممکن است باعث خارش خفیف شود.
برخی از زنان در این نواحی دچار ترکهای پوستی میشوند که به مرور زمان محو میشوند. اگرچه وزن کودک شما کمتر از یک کیلوگرم است، اما حجم خون شما برای پاسخگویی به نیازهای رشدی که در درون شما اتفاق میافتد، افزایش مییابد، که به این معنی است که دچار اضافه وزن بارداری خواهید کرد.
تغییرات بدن در دوران بارداری-سه ماهه سوم
با نزدیکتر شدن به زمان تولد نوزاد تغییرات مربوط به بارداری بیشتر و قابل مشاهدهتر میشوند:
- پوست و رباطهای شما به کشش ادامه میدهند تا کودک در حال رشد شما را در خود جای دهند.
- شما به راحتی و خیلی زود خسته می شوید و خوابیدن برای شما سخت تر می شود.
- هنگامی که کودک در شکم شما رشد می کند، سوزش سر دل و یا تنگی نفس را تجربه می کنید.
در حالی که همه اینها بخشی از یک بارداری طبیعی هستند، می توانید اقداماتی را برای به حداقل رساندن این ناراحتیها و سختیها انجام دهید. برای دریافت پیشنهادات و راهکارهای کارآمد حتما با پزشک یا ماما صحبت کنید، به خصوص اگر درد دارید.
همچنین ممکن است انقباضات براکستون هیکس را تجربه کنید که سفت شدن ماهیچههای رحم است. این انقباضها حدود 30 ثانیه طول می کشند، نامنظم هستند و دردناک نیستند. این انقباضها، انقباضات زایمان نیستند و نشانه ای از شروع زایمان نیستند.
اگر این اولین نوزاد شما است، ممکن است در حدود هفته 36 متوجه شوید که کودک شما بیشتر به سمت پایین و به داخل لگن شما حرکت کرده است. این اغلب به عنوان “کودک درگیر شده یا افتاده ” شناخته می شود. شما متوجه فضای بیشتری در نزدیکی دندههای خود خواهید شد و تنفس راحت تر می شود، اما در عین حال، فشار بیشتری بر مثانه شما وارد می شود (به معنی رفت و آمد بیشتر به توالت).
در چند هفته آخر این سه ماهه، بدن شما شروع به آماده شدن برای زایمان آینده می کند. دهانه رحم شروع به نرم شدن می کند و بسیاری از زنان متوجه یک “نمایش” می شوند. “نمایش” رها شدن پلاگ مخاطی است که در طول بارداری در کانال دهانه رحم قرار می گیرد و نشانه اولیه این است که زایمان شما به زودی آغاز می شود.
مطالعه مقاله علت درد دنده در بارداری و روش درمان آن چیست؟ در وبلاگ ماماسلامت را به شما پیشنهاد می کنیم.
سیستم غدد درون ریز شما
اولین تغییری که ممکن است متوجه شوید، قبل از اینکه بسیاری از تغییرات فیزیکی دیگر را حس کنید، این است که دچار نوسانات خلقی بارداری می شوید و سطح انرژی شما می افتد. تغییرات اساسی هورمونی که در اوایل بارداری اتفاق می افتد می تواند بسیار طاقت فرسا باشد.
ممکن است احساس کنید به شدت احساساتی، بد اخلاق و کاملا خسته و بیانرژی شده اید. و علاوه بر آن این هورمونهای مزاحم میتوانند یکی از دلایلی باشند که باعث میشوند در اوایل بارداری دچار ناراحتی معده شوید. گنادوتروپین جفتی انسان (HCG)، لاکتوژن جفت انسانی (hPL)، استروژن و پروژسترون هورمونهای اصلی هستند که در دوران بارداری غالب هستند.
- HCG : هورمونی که توسط جفت تولید می شود و به آماده سازی و حمایت از بدن شما برای لانه گزینی و بارداری کمک می کند. بعد از سه ماهه اول کاهش می یابد و ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع در سه ماهه اول بارداری شود.
- hPL : هورمونی که توسط جفت تولید می شود. hPL همچنین رشد غده شیر را در سینه های شما تحریک می کند تا شما را برای شیردهی آماده کند.
- استروژن : هورمونی که به مقدار زیاد در جفت تولید می شود تا به بارداری شما کمک کند.
- پروژسترون : هورمونی که در دوران بارداری به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و به لانه گزینی کمک می کند . این به شل شدن مفاصل شما کمک می کند تا بدن شما بتواند رحم در حال رشد شما را در خود جای دهد و برای زایمان آماده شود.
تفاوت مزه و بو
حواس چشایی و بویایی شما به طور قابل توجهی در طول بارداری تغییر می کند و این تصور و توهم شما نیست. برای همه این تغییرات میتوانید تغییرات هورمونی را مقصر بدانید. کارشناسان حدس می زنند که این بخش تغییرات بدن در بارداری ممکن است یک اثر محافظتی داشته باشد، زیرا حواس شما نسبت به قبل از بارداری دقیق تر شده و شما را از خوردن هر چیزی که ممکن است شما را بیمار کند یا جنین شما را به خطر بیندازد محافظت می کند.
افزایش وزن و احتباس مایعات در دوران بارداری
بدون شک، شما می توانید انتظار داشته باشید که در دوران بارداری مقداری وزن اضافه کنید – از 11 تا 15 کیلوگرم طبیعی است. معمولا بیشترین افزایش وزن در سه ماهه دوم و سوم بارداری اتفاق می افتد.
بسیاری از ما با افزایش میزان گرسنگی و نیاز به کالری، مشکل چندانی برای اضافه کردن وزن نداریم. اگرچه در دوران بارداری نباید رژیم بگیرید، اما کارشناسان توصیه می کنند تا حد امکان روی انتخاب های مغذی تمرکز کنید.
برخی از افزایش وزن – به ویژه در سه ماهه سوم – ناشی از احتباس آب است. تورم در دست ها، پاها و مچ پاها که در کل ورم بارداری محسوب شده و معمول است ، به خصوص اگر در تابستان باردار هستید. مانند هر چیز دیگری، این ناراحتی نیز از بین میرود، اما میتواند به شما کمک کند که پاهایتان را بالا بیاورید، استراحت کنید و خودتان را خنک و هیدراته نگه دارید.
افزایش حجم و گردش خون در دوران بارداری
حجم خون شما به میزان قابل توجهی افزایش می یابد تا به بارداری و جنین شما کمک کند. این بدان معناست که نیاز شما به مواد غذایی غنی از آهن برای جلوگیری از کم خونی بارداری افزایش می یابد.
این افزایش همچنین به این معنی است که کلیه ها و سیستم ادراری شما باید برای پردازش ضایعات بیشتر سخت کار کنند. افزایش حجم خون همچنین میتواند باعث بزرگ شدن رگهای شما شود و تمایل شما به واریس و هموروئید را افزایش دهد.
تغییرات مربوط به بارداری خصوصا در سیستم گردش خون و فشار خون نیز می تواند شما را مستعد ابتلا به سرگیجه و غش در دوران بارداری کند. این همچنین ممکن است به این دلیل باشد که رحم شما در حال گسترش است که بر رگ های خونی شما فشار وارد می کند و همچنین اشتها و تغییرات متابولیسم شما را تغییر می دهد.
اطمینان حاصل کنید که در مواقع لزوم از پاهای خود خارج نشوید، مکررا بخورید و بنوشید، در صورت امکان از گرما دوری کنید، به آرامی از نشستن بلند شوید و هنگام خرید لباس بارداری، لباس های گشاد انتخاب کنید.
تغییرات سیستم گوارش در دوران بارداری
تغییرات هورمونی در دوران بارداری که تجربه می کنید می تواند باعث تهوع، استفراغ، بیزاری از غذا و هوس غذایی شود. اما هورمون ها تنها چیزهایی نیستند که نحوه کنترل و پردازش غذا را در بدن شما در دوران بارداری تغییر می دهند. سیستم گوارش شما نیز تغییرات عمده ای را تجربه می کند.
ممکن است متوجه یبوست شوید که بخشی از آن به دلیل وزن اضافه رحم در حال رشد روی رودههایتان است. هورمون های بارداری نیز باعث کاهش سرعت هضم می شوند.
همچنین ممکن است متوجه افزایش در سوءهاضمه و سوزش سر دل شوید، به خصوص زمانی که وارد سه ماهه سوم بارداری می شوید و کودک در حال رشد به شکم شما فشار می آورد. خوردن وعده های غذایی کوچکتر و مکرر می تواند کمک کننده باشد.
می توانید با پزشک خود در مورد آنتی اسیدهای ایمن بارداری و سایر داروهایی که می توانند برخی از علائم ناخوشایند گوارشی را تسکین دهند، صحبت کنید.
تغییرات سینه ها، رحم و دهانه رحم شما در دوران بارداری
یکی از واضح ترین تغییرات بدن در دوران بارداری، درگیری و تغییر سینه های شما است. همه اینها به دلیل آماده کردن بدن شما برای شیر دادن به کودک است.
در سه ماهه اول، در سینههای خود احساس درد می کنید و حتی کمی رشد می کنند. در داخل سینه شما غدد شیر و مجاری شیر در حال شکل گیری و رشد هستند. ممکن است متوجه رگ های برجسته تری نیز بشوید.
در پایان بارداری، سینه های شما تا حدودی بزرگتر می شوند. ممکن است در اواسط تا اواخر بارداری متوجه نشت مایع سفید یا زرد از سینه خود شوید. این آغوز نامیده می شود و اولین شیر کودک شما خواهد بود. با بزرگ شدن سینه ها حتما از سوتین ساپورت استفاده کنید.
رحم و دهانه رحم شما نیز در طول بارداری به طور قابل توجهی تحت تاثیر تغییرات مربوط به بارداری، عوض میشود. اندازه و وزن رحم شما از اندازه مشت در اوایل بارداری به اندازه یک هندوانه تا زمانی که برای زایمان آماده می شوید افزایش می یابد. نگران نباشید، رحم شما در عرض چند هفته پس از زایمان به اندازه اصلی خود کوچک می شود.
در دوران بارداری، دهانه رحم شما ضخیم می شود و یک پلاک مخاطی تشکیل می دهد. در پایان بارداری، دهانه رحم شما به میزان قابل توجهی نرم می شود، زیرا آماده نازک شدن و گشاد شدن برای بارداری می شود.
همچنین ممکن است با نزدیکتر شدن زایمان، ترشح غلیظی از دهانه رحم خود را مشاهده کنید، احتمالا با خون رنگی. این اغلب به عنوان “از دست دادن پلاک مخاطی” یا “نمایش خونی” شناخته می شود.
تغییرات مو و ناخن در دوران بارداری
از جمله تغییرات بدن در بارداری می توانید خود را برای تغییرات زیاد در بخش مو و ناخن آماده کنید که بیشتر آنها ممکن است باعث خوشحالی شما باشند. با توجه به هورمون های بارداری، احتمالا موهای شما پرتر از حد معمول است.
همچنین ممکن است متوجه شوید که ناخن های شما سریعتر از حد معمول رشد می کنند. با این حال، آماده باشید، زیرا چند هفته پس از زایمان، ممکن است متوجه شوید که دچار ریزش مو پس از زایمان شده اید. با این حال، این امر طبیعی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه از مقاله دلیل ریزش مو پس از زایمان چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟ در دانشنامه ماماسلامت بازدید نمایید.
تغییرات پوست در بارداری
در بین تغییرات بدن در دوران بارداری می توانید انتظار تغییرات بسیار مهمی در پوست خود داشته باشید. اول، “درخشش بارداری” وجود دارد که بسیاری آن را تجربه می کنند؛ احتمالا به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون.
همچنین ممکن است متوجه شوید که نوک سینهها با تغییر سینهها تیرهتر میشوند یا ممکن است سیاهرگتر به نظر برسند. ممکن است خطی از ناف تا خط موی شرمگاهی ایجاد شود که خط سیاه نام دارد. این طبیعی است و پس از زایمان محو می شود.
همچنین برخی تغییرات بدن در بارداری کمتر خوشایند برای پوست شما اتفاق می افتد. ممکن است لکه های تیره تری از پوست به نام ملاسما را روی صورت خود مشاهده کنید.
همچنین ممکن است با رشد شکم و سینه، ایجاد ترک های پوستی را تجربه کنید. علائم کشش در دوران بارداری معمولا روی شکم، سینه ها، ران ها و باسن دیده می شود. این ترک ها قرمز، صورتی یا قهوه ای شروع می شوند و در عرض چند ماه، تبدیل به صورتی روشن یا نقره ای محو می شوند.
همچنین ممکن است پوست شما بیش از حد خشک شود و احساس تحریک و یا خارش داشته باشد. این مسئله می تواند طبیعی باشد. با این حال، اگر در اواخر بارداری دچار خارش بیش از حد شدید، به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشان دهنده یک مشکل جدی به نام کلستاز بارداری باشد که می تواند برای جنین شما مضر باشد.
مطالعه مقاله ترک پوستی در بارداری چگونه به وجود میآید؟ در وبسایت ماماسلامت را از دست ندهید.
تغییرات سیستم اسکلتی عضلانی و مفاصل شما در بارداری
به دلیل شل شدن مفاصل (ناشی از هورمون ریلکسین)، افزایش وزن، و رحم در حال بزرگ شدن، احتمالا درد زیادی را در بارداری تجربه خواهید کرد. رایج ترین دردهای دوران بارداری عبارتند از:
کمر درد
یکی از مهمترین و شایعترین تغییرات مربوط به بارداری، درد عمومی و کمردرد بارداری است. ماساژ ملایم می تواند به این امر کمک کند. ورزش منظم، اما ملایم نگه داشتن آن نیز میتواند کمک کننده باشد. استفاده از کمربند حمایتی بارداری می تواند به توزیع یکنواخت وزن شکم و کاهش کمردرد کمک کند.
درد رباط گرد
همانطور که شکم و رحم شما بزرگ می شود، ممکن است دردی در رباط های خود احساس کنید که به عنوان درد رباط گرد شناخته میشود. این درد میتواند به طور ناگهانی ایجاد شود و مانند درد ضربان دار و تیراندازی باشد. مضر نیست اما می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. در مورد مسکن های ایمن بارداری با پزشک خود صحبت کنید. استفاده از کمربند زایمان می تواند کمک کننده باشد، مانند درمان های حرارتی.
سیاتیک
زمانی که رحم و جنین در حال رشد به عصب سیاتیک شما فشار می آورند، می تواند باعث ناراحتی زیادی شود. سیاتیک مانند درد تیراندازی و سوزن سوزن شدن یکی از باسن و پاهای شما است. این درد را می توان تا پا احساس کرد!
معمولا سیاتیک پس از تولد نوزاد برطرف می شود، اما می توانید از پزشک خود بپرسید که چه اقداماتی ممکن است برای برطرف کردن آن مفید باشد. گاهی اوقات ماساژ یا حتی درمان توسط کایروپراکتیک می تواند کمک کننده باشد.
گرفتگی عضلات پا
گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری شایع است، اما ممکن است ناگهانی ایجاد شود و شما را شگفت زده کند. این دردها اغلب به محض اینکه که از خواب بیدار می شوند یا در شب تجربه می شوند. گرفتگی عضلات پا مانند یک اسپاسم شدید در عضلات پای شما احساس میشوند.
تصور میشود که این گرفتگیها به دلیل نحوه توزیع کلسیم در بدن در دوران بارداری باشد، و تسکین آن ممکن است با ماساژ ملایم، گرما و افزایش کلسیم در رژیم غذایی شما ایجاد شود. پیشنهاد میکنیم مقاله بهترین زمان مصرف قرص کلسیم در دوران بارداری چه موقع است؟ در سایت ماماسلامت را مورد مطالعه قرار دهید.
سایر تغییرات بدن در دوران بارداری
چندین تغییر کوچک دیگر وجود دارد که ممکن است با پیشرفت بارداری متوجه آنها شوید. برای مثال، ممکن است متوجه شوید:
- بینایی شما در دوران بارداری ضعیف تر یا تار می شود.
- احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها.
- بینی شما گرفتگی بیشتری دارد و ترشحات بینی افزایش می یابد.
- خونریزی بینی ممکن است در دوران بارداری بیشتر باشد.
- در دوران بارداری باید بیشتر ادرار کنید و حتی ممکن است به دفعات دفع ادرار بی اختیار نشت کند.
- لثه های شما ممکن است در دوران بارداری بیشتر خونریزی کنند و دندان های شما حساس تر شوند.
- ممکن است بیشتر مستعد عفونت های مجاری ادراری و عفونت های قارچی باشید.
- ممکن است متوجه شوید که به راحتی بیش از حد گرم می شوید.
- ممکن است راحت تر دچار کم آبی و گرسنگی شوید، زیرا در دوران بارداری به کالری و مایعات بیشتری نیاز دارید.
- ممکن است احساس خستگی در بارداری داشته باشید، با این حال ممکن است مشکل خواب بیشتری داشته باشید. سرمایه گذاری روی بالش بدن و خوابیدن به پهلوی چپ را در نظر بگیرید.
به همان اندازه که اکثر تغییرات مربوط به بارداری کاملا خسته کننده، ناراحت کننده و رایج هستند، ولی مسئله مهمتر این است که برای همیشه دوام نمیآورند.
با این حال، شما باید هر گونه تغییرات مربوط به بارداری را با پزشک یا مامای خود در میان بگذارید. اکثر تغییرات بدن در دوران بارداری جزئی، عادی و بی ضرر خواهند بود. اما گاهی اوقات، تغییرات ممکن است نشان دهنده یک مشکل جدی تر یا حتی یک اورژانس پزشکی باشد.
علائم اورژانسی که در بارداری باید مراقب آنها بود عبارتند از:
- خون ریزی بیش از حد
- تشنج عضلانی
- تغییرات ناگهانی در بینایی
- معده دردهای غیرمعمول
- تب و یا لرز
- سردردهای شدید
- استفراغ بیش از حد
- کاهش حرکات کودک
- هر گونه فکر آسیب رساندن به خود یا کودکتان
علاوه بر این شاخصهای اورژانسی، هر زمان که احساس می کنید چیزی اشتباه است، نباید در تماس با ارائه دهندگان پزشکی خود تردید کنید.
خبر خوب این است که تغییرات بدن در بارداری، به ویژه تغییرات ناراحت کننده تر، فقط در حال حاضر و در طی نه ماه بارداری هستند. تقریبا همه این تغییرات ظرف چند روز یا چند هفته پس از زایمان ناپدید می شوند. و هر چند که برخی از تغییرات بدن در دوران بارداری ناخوشایند، تهوعآور، دردناک و کاملا دیوانه کننده هستند، به خاطر داشته باشید که همه آنها به دلیل کمک به باردار شدن و ورود نوزاد به دنیا رخ میدهند.