ترک شکم در بارداری یا استریا اولین بار در دوران بلوغ در زانو، ران، پشت ساق پا و سینههای 30 درصد از دختران ظاهر میشود. بیشتر زنان هم موقع بارداری دچار ترک پوستی میشوند که این ترکها بیشتر در پهلوها، شکم و سینهها ظاهر میشوند.
ترک شکم در بارداری عارضهای است که بیشتر مادران باردار با آن درگیر میشوند. ترکها به صورت خطوط سفید رنگ یا بنفش کم رنگ روی شکم یا پاها و رانها ایجاد میشود. ترک شکم در بارداری محدود به این دوران نیست و بعد از زایمان هم روی پوست باقی میماند.
ترک شکم در بارداری چیست؟
ترک شکم در بارداری که به آنها استریا یا استرچ مارک نیز گفته میشود به علت کمبود رطوبت پوست در این دوران رخ میدهد. ترک پوستی ممکن است در افراد عادی با افزایش وزن و یا کاهش سریع وزن نیز اتفاق بیفتد؛ اما شیوع آن در دوران بارداری بسیار بیشتر است و اغلب مادران باردار دچار ترک شکم در بارداری میشوند.
هنگامی که یک زن باردار است، بدن او به سرعت خود را برای کمک به رشد جنین خود تنظیم می کند. در این مدت، مادر باردار تمایل دارد در مدت کوتاهی وزن اضافه کند تا بتواند رشد کودک خود را تطبیق دهد. تغییرات هورمونی که با این رشد همراه است باعث کشش و انبساط سریع بدن میشود.
ترک شکم در بارداری زمانی ظاهر میشوند که پوست با سرعت زیاد پاره شود. ترکهای پوستی میتوانند در رنگهای مختلف ظاهر شوند. آنها میتوانند قرمز، صورتی، آبی، سیاه یا بنفش باشند. رنگها ممکن است بسته به محل قرار گرفتن آنها در بدن شما، زمان ایجاد و نحوه ایجاد آنها متفاوت باشد.
البته توجه داشته باشید،مشکل ترکهای پوستی در زنان بیشتر از مردان اتفاق میافتد. بارداری و افزایش وزن، تغییرات هورمونی و کم آبی بدن میتواند دلایل بروز این مشکل باشد. کشیدگی سریع پوست در دوران بلوغ نیز باعث ایجاد استریا میشود.
علت به وجودآمدن ترک شکم در بارداری چیست؟
تحولات سریع در پوست باعث پارگی رشتههای کلاژن و الاستین در پوست میشود. این رشتهها یا فیبرها به استحکام پوست کمک میکنند. شکستگی در این رشتهها باعث ایجاد ترک در پوست می شود. کشیدگی پوست، اصلی ترین علت ترک پوستی در بارداری است.
همچنین عواملی مثل:
مصرف کورتونهای موضعی قوی به مدت طولانی
تغییرات هورمونی و کاهش تعداد و کیفیت فیبرهای کلاژنی و الاستینی پوست
افزایش وزن
تغییرات ناگهانی وزن
وراثت و ژنتیک
نژاد و جنسیت
ابتلا به برخی از بیماریها
بارداری و شیردهی
از دلایل ایجاد ترک پوستی هستند. هر یک از موارد بالا میتواند باعث نازک شدن لایه بیرونی پوست (درم) و ایجاد فرورفتگی در لایه اپیدرم پوست شود.
یک مطالعه در نشریه آمریکایی زنان و زایمان American Journal of Obstetrics and Gynecology عنوان میکند، زنانی که در سنین پایین باردار میشوند بیشتر دچار این وضعیت میگردند و به همین شکل زنانی که در طول بارداری اضافه وزن بیشتری دارند، بیشتر در معرض این مشکل قرار میگیرند.
روشهای پیشگیری از ترک پوستی در بارداری
همیشه راه درمانی قطعی برای جلوگیری از به وجود آمدن ترکهای پوستی تا به امروز کشف و امتحان نشده است، اما بسیاری از کرمهای موضعی و درمانهای خانگی وجود دارند که میتوانند از وقوع زود هنگام ترکهای پوستی در بارداری پیشگیری کنند. در ادامه به برخی از راههای پیشگیری از ایجاد ترک شکم در بارداری اشاره خواهیم کرد:
بدنتان را هیدراته نگه دارید
هیدراته نگه داشتن پوست به انعطافپذیری آن و جلوگیری از ترک پوستی در بارداری کمک میکند. یک زن بهطور متوسط باید حداقل ۸ فنجان آب در روز بنوشد. در دوران بارداری، توصیه میشود روزانه ۶ تا ۸ فنجان متوسط مایعات نوشیده شود.
البته تهوع صبحگاهی میتواند این کار را دشوار کند. سعی کنید آب را جرعهجرعه بنوشید. نوشیدن آب علاوه بر جلوگیری از ترک شکم در بارداری، میتواند باعث کم شدن عفونتهای دستگاه ادراری، کاهش سردرد و یبوست شود.
از یک رژیم غذایی صحیح پیروی کنید
حفظ یک رژیم غذایی سالم به دلیل تهوع صبحگاهی یا بیزاری از غذا، میتواند از انواع مشکلاتی باشد که با آنها روبهرو میشوید. پیروی از یک رژیم غذایی سالم میتواند بهترین راه جلوگیری از ترک شکم در بارداری باشد.
به هر حال در دوران بارداری احتمالا به رژیم غذایی خود توجه بیشتری میکنید. بهترین راه برای رساندن مواد مغذی به بدنتان، استفاده از مواد غذایی سالم در کنار مصرف مکملهاست که میتوانند در جلوگیری از ترکهای پوستی در بارداری مفید باشند. مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان، ویتامینC، روی و امگا 3 در این امر به شدت تاثیرگذار هستند.
وزنتان را مدیریت کنید
افزایش وزن در دوران بارداری اجتنابناپذیر است. زنان معمولا در طول سهماهه اول بین ۰.۴ تا ۲.۲ کیلوگرم و پس از آن هر هفته حدود ۰.۴ کیلوگرم اضافهوزن خواهند داشت. یکی از راههای جلوگیری از ترک پوستی در بارداری، مدیریت وزن است.
به یک زن سالم و غیر باردار بهطور متوسط توصیه میشود که روزانه ۲۰۰۰ کالری دریافت کند و زنان باردار فقط باید این مقدار را ۲۰۰ کالری در روز افزایش دهند، اگرچه این میزان برای کسانی که دوقلو دارند بیشتر است. بهترین راه جلوگیری از ترک شکم در بارداری، تغذیه سالم و کنترل وزنیست که اضافه میکنید. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید از مقاله عوارض افزایش وزن بیش از اندازه در بارداری چیست؟ در دانشنامه ماماسلامت بازدید نمایید.
مقادیر کافی ویتامین D دریافت کنید
در مطالعاتی که انجام شده است، تاثیر مستقیمی بین ویتامین D و جلوگیری از ترکهای پوستی در بارداری وجود دارد. سادهترین راه برای دریافت ویتامین D به بدن، جذب نور خورشید است. برخی از غذاها مانند غلات، لبنیات، ماهی و برخی از انواع نان حاوی ویتامین D هستند که میتوانند در این امر کمک کننده باشند.
پوستتان را مرطوب نگه دارید
بهترین راه درمان ترک شکم در بارداری، استفاده از کرمها یا روغنهای موضعی در بخشهایی است که مستعد ایجاد ترک هستند. بسیاری از محصولات را میتوان خریداری کرد که پوست شما را آبرسانی و به انعطافپذیری و بهبود بافتهای پوست کمک میکنند.
استفاده از مرطوب کنندهها و کرمهای موضعی که پزشک تجویز میکند نیز میتواند در پیشگیری از بروز ترک پوستی در بارداری بسیار مناسب باشد. کرمهایی که حاوی شیباتر، ویتامین E و آلوئهورا هستند، تاثیر زیادی در جلوگیری از ترک شکم در بارداری دارند.
راههای درمان ترک شکم در بارداری
ترک شکم در بارداری در بعضی افراد عمیق و به تعداد زیاد است. ممکن است فرد برای رفع آنها مجبور باشد از روشهای پزشکی استفاده کند.
رفع ترک شکم در بارداری با لایه بردارهای شیمیایی
یک روش درمان ترک شکم بعد از زایمان، استفاده از لایهبردارهای شیمیایی یا درماپیلینگها است. این ماده یک محلول شیمیایی است که به صورت موضعی روی پوست استفاده میشود. این محلول حاوی مواد شیمیایی مانند سالیسیلیک، کربولیک اسید، گلیکولیک، لاکیتک و تریکلرواسیتیک است. استفاده از این لایهبردارها روی پوست تاول ایجاد میکند و بعد از چند روز پوست تاول زده پوسته پوسته میشود و یک لایه پوست جدید جای این پوستهها را میگیرد.
این روش ممکن است فرد را با مشکلاتی مانند تغییر رنگ پوست مواجه نماید، بهتر است قبل از استفاده از این روش با عوارض ناخواسته آن آشنا شوید.
رفع ترک شکم در بارداری با لیزر
لیزر درمانی، شیوه متداول درمان بیماریهای پوستی است. این روش بافت رویی پوست را تخریب میکند تا سلولهای جدید تولید شود و با این بازسازی سلولی ترکهای پوستی در بارداری از بین برود. مزیت این روش در دائمی بودن آن است. اما ممکن است با عوارض لیزر مانند سوختگی و قرمز شدن احتمالی پوست هم مواجه شوید.
رفع ترک شکم در بارداری با کربوکسی تراپی
کربوکسی تراپی یکی از روشهای رفع ترک پوستی در بارداری است که با تزریق گازکربنیک زیر پوست انجام میشود. این ماده شلی پوست را از بین میبرد و باعث سفت شدن پوست میشود. با سفت شدن پوست ترکها هم محو میشود. این روش که بعد از زایمان انجام میشود عارضهای ندارد و با چند جلسه مراجعه انجام میشود.
رفع ترک شکم در بارداری با RF فراکشنال
این یک روش انقلابی برای رفع خطوط و ترکهای پوست با استفاده از جدیدترین فناوری فرکانس رادیویی است که به بدن شما برای ساخت کلاژن به طور طبیعی کمک میکند. این روش به دلیل رویکرد چند جانبهی آن برای ساخت کلاژن، کاربردهای بسیاری از جمله کاهش اسکار، ترک و خطوط حاملگی (به ویژه پس از بارداری، کاهش یا افزایش وزن)، درمان آکنه و جای جوش صورت و سفت کردن پوست دارد. از آنجایی که استفاده از امواج RF در هر بخشی از بدن، بیخطر و ایمن است، میتوانید مطمئن باشید که ترکها و خطوط حاملگی شما بدون خطر و یا درد برطرف خواهد شد.
درمانهای خانگی ترک شکم در بارداری
محصولات آرایش بهداشتی زیادی از قبیل کرمها و لوسیونها در داروخانهها برای رفع ترکهای پوستی در بارداری وجود دارند. بهتر است بدانید که ترکهای پوستی به سرعت و به طور کامل از بین نمی روند اما میتوان اثر آنها را کمتر کرد.
بهترین زمان برای درمان ترک شکم در بارداری در اسرع وقت و به محض مشاهده آنهاست، زمانی که اولین ترک شکم در بارداری را روی شکم خود مشاهده میکنید و یا حتی به نظر برخی دیگر پیش از ایجاد و رؤیت ترکها باید دست به کار شد.
برای پیشگیری و رفع ترکها باید پوست را مرطوب نگه داشت و از خشک شدن آن جلوگیری کرد. هرچه پوستتان نرمتر و منعطفتر باشد، ترکهای کمتری ممکن است روی پوست شما پدیدار شود. راهکارهای پیش رو در کاهش و پیشگیری و درمان ترک شکم در بارداری کمک کننده میباشند:
روغن درمانی
ماساژ منظم نواحی شکم، رانها، سینه، باسن، و … با روغنها به نرم شدن پوست شما کمک میکند و میتواند از ایجاد ترک شکم در بارداری جلوگیری کند. روغنهای رایجی که در این زمینه مورد استفاده قرار میگیرند به شرح زیر هستند.
* روغن زیتون
یکی از پر طرفدارترین روغنها در دوران بارداری برای جلوگیری و رفع ترک شکم در بارداری، روغن زیتون است. مقداری روغن زیتون کف دستان خود بریزید و ناحیه شکم، و دور ناف و پهلوهای خود را به طور منظم ماساژ دهید. بلافاصله پس از مالیدن روغن روی ترکهای پوستی حمام کنید. ممکن است این کار یک فرآیند زمان بر باشد، اما ارزشش را دارد.
همچنین میتوانید روغن زیتون را با آب و سرکه مخلوط کنید و به عنوان کرم شب از آن استفاده کنید. استفاده از روغن زیتون باعث لایه برداری و رطوبت پوست میشود.
* ویتامین E
روغن ویتامین E را با مرطوب کننده مورد علاقه خود ترکیب کنید و به طور منظم روی ترکهای پوستی بمالید.
* سایر روغن ها
شما همچنین میتوانید از سایر روغنها مانند روغن بادام، روغن نارگیل، روغن کرچک، روغن آواکادو، و روغن ویتامین E استفاده کنید. میتوانید همه این روغنها را با هم و به نسبت یکسان ترکیب کنید، و یا فقط یکی از آنها را روی پوست خود ماساژ دهید.
ژل آلوئه ورا
این گیاه پر طرفدار به از بین برنده ترک شکم در بارداری و ترکهای پوست معروف است. میتوانید ژل آلوئه ورا را از داروخانه یا به طور طبیعی و تازه از خود گیاه بدست آورید. ژل را از گیاه تازه آلوئه ورا خارج کنید و به طور روزانه روی نواحی مورد نظر بمالید. این ژل باعث التیام و نرمی پوست شما میشود.
سفیده تخم مرغ
سفیده تخم مرغ منبع غنی از پروتئین است و استفاده از آن روی ترک شکم در بارداری یک راه حل درمانی مؤثر به شمار میرود. این باور وجود دارد که پروتئین موجود در سفیده تخم مرغ باعث جوان سازی پوست میشود.
سفیده تخم مرغ را با طور منظم روی ترکهای پوستی بمالید و تاثیرش را مشاهده کنید. سفیده تخم مرغ حاوی مواد مغذی مفید مانند پروتئین، پتاسیم، ریبوفلاوین و منیزیم است. این مواد مغذی برای سلامتی پوست شما عالی است و می تواند برای بهبود ترک شکم در بارداری استفاده شود.
کره شیا یا کره کاکائو
همانند روغن درمانی، میتوانید از کره درمانی هم بهره ببرید. استفاده از کره کاکائو یا کره شیا به عنوان یکی از روش درمانی پر طرفدار برای ترکهای پوستی در بارداری به شمار میرود. استفاده از کره روی ترکهای پوستی انعطاف پوست را افزایش داده و از خشکی آن جلوگیری میکند. کره شیا یا کره کاکائو را مستقیما و به طور منظم روی ترکها بمالید پس از استعمال کره روی نواحی مورد نظر، آن را بشویید.
یخ برای کاهش التهاب ترک شکم در بارداری
ترک پوستی، زخمهای کوچکی است که در اثر کشش پوست شکل میگیرد. همان طور که ترکها بهبود مییابند، این زخمهای کوچک میتوانند باعث التهاب و تورم شوند، که میتواند علائم ترک را بدتر کند. مالش یخ روی پوست میتواند به کاهش این تورم و التهاب کمک کند.
تکههای یخ را در یک حوله بپیچید تا یخ به طور مستقیم در تماس با پوست قرار نگیرد. با شکم شروع کنید. یخ را تا 10 دقیقه روی پوست نگه دارید، سپس به ران بروید و ده دقیقه دیگر یخ را روی پوست نگه دارید. این کار را برای تمام قسمتهای بدن تکرار کنید.
درمان ترک شکم در بارداری با ورزش کردن
در حالی که ورزش برای سلامت کلی مهم است و میتواند به بهبود ظاهر پوست شما کمک کند، ترکهای پوستی ناشی از پارگی لایه درم پوست است که میتواند زمانی رخ دهد که پوست به دلیل افزایش وزن، بارداری یا جهش رشد به سرعت کشیده شود. در حالی که ورزش میتواند به کاهش وزن و تقویت عضلات کمک کند.
با این حال، ورزش منظم میتواند به بهبود گردش خون کمک کند، که به نوبه خود میتواند سلامت پوست را افزایش دهد. هیدراته ماندن و خوردن یک رژیم غذایی سالم غنی از ویتامینها و مواد معدنی نیز میتواند به سلامت کلی پوست شما کمک کند.
کلام آخر
ترک شکم در بارداری عارضهای بیخطر است که در دوران بارداری سلامت مادر و جنین را تهدید نمیکند. با اینحال بعد از زایمان ظاهری ناپسند روی پوست باقی میگذارد. اگر زیبایی پوست برای شما اهمیت دارد و میخواهید پوستی صاف و یکدست داشته باشید باید برای درمان ترک پوستی در بارداری به پزشک مراجعه نمایید.
کسی که 3 سال از زایمانش گذشنه باشه الوئه را برای ترک های پوستی جواب میده؟
ترکهای پوستی به سرعت و به طور کامل از بین نمی روند. اما می توان اثر آنها را کمتر کرد.