پزشکی, مطالب علمی

دلایل و علائم تشکیل نشدن قلب جنین چیست؟

تشکیل نشدن قلب جنین پزشک در حال معاینه مادر باردار
فهرست مطالب:
  • علت تشکیل نشدن قلب جنین
  • علائم تشکیل قلب جنین در رحم مادر چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
  • چه زمانی برای اولین بار صدای قلب جنین را می‌شنویم؟
  • تشکیل قلب جنین
  • چه عواملی بر تشکیل نشدن قلب جنین تأثیر می‌گذارد؟
  • پیشگیری از اختلالات مادرزادی قلب جنین
  • نشنیدن صدای قلب جنین نشانه چیست؟
  • آیا مادر متوجه تشکیل قلب جنین می‌شود؟

علت تشکیل نشدن قلب جنین چیست؟ صدای قلب جنین یکی از آرامش بخش‌ترین صدا‌ها برای مادر است و هیچ احساسی زیباتر از این نیست که بدانید قلب نوزادتان در حال تپیدن است و زندگی در رگ‌ هایش جریان دارد. در واقع تشکیل قلب یکی از مهم‌ترین فرآیندهای رشد جنین محسوب می‌شود و پی بردن به دلایل و علت تشکیل نشدن قلب جنین بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله از ماماسلامت به شما خواهیم گفت که روند تشکیل قلب جنین چگونه است و چه عواملی بر آن تاثیر گذاراند!

علت تشکیل نشدن قلب جنین

اغلب سقط‌های زود هنگام به‌ دلیل بارداری پوچ (هرگز جنین به شکل واقعی شکل نمی‌گیرد) اتفاق می‌افتند. یا این ‌که جنین مراحل اولیه‌ رشد را سپری می‌کند اما قبل از تشکیل قلب، رشد آن متوقف می‌شود و در نتیجه بارداری خاتمه می‌یابد.

این مسأله به‌خاطر وجود ناهنجاری در نطفه رخ داده که کاملا تصادفی است. به همین علت مشکلات کروموزومی یا تقسیم غیرطبیعی سلول‌ها ایجاد شده است.

در هر نمونه اسپرم گرفته شده حدود ۳۰ درصد اسپرم‌ها غیر طبیعی هستند یا کیفیت پایینی دارند، با همان استدلال بسیاری از تخمک‌ها نیز این‌ چنین هستند. وقتی یک اسپرم غیر طبیعی یا بی‌کیفیت با هم لقاح یابند، نطفه غیر طبیعی تشکیل خواهد شد و بارداری متوقف می‌شود؛ زیرا بدن شما این ناهنجاری را تشخیص می‌دهد.

خوشبختانه برای اکثر خانم‌ها این نوع سقط تنها یک ‌بار اتفاق می‌افتد. در چنین مواردی مسأله‌ مهم این است که بدانید شما نمی‌توانید از بروز سقط جلوگیری کنید. علاوه بر این سقط جنین در این شرایط بهتر از آن است که یک جنین دارای مشکل داشته باشید.

علائم تشکیل قلب جنین در رحم مادر چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

علائم تشکیل قلب جنین، یکی از مهم‌ترین فرآیندهای سلامت و رشد جنین است و ادامه بارداری به آن وابسته است. پس از هفته هفتم بارداری، علائم تشکیل قلب جنین کم کم شروع به نمایان شدن می‌کند. در این زمان با اینکه قلب جنین دو ماهه در حال رشد است، ولی به دلیل کوچک بودن اندازه‌ی جنین، اسکن قلب به درستی انجام نمی‌پذیرد.

در سونوگرافی بارداری بین هفته ۷ تا ۸ بارداری، قلب جنین قابل مشاهده است. با انجام دادن سونوگرافی واژینال شما حتی می‌توانید در هفته ۶ تا ۷ بارداری هم علائم تشکیل قلب جنین را مشاهده کنید. برای اطمینان کافی توصیه می‌شود که در هفته ۱۲ بارداری هم برای اسکن قلب جنین، به متخصص مراجعه کنید ولی قبل از آن دقت کنید که صدای قلب جنین در سونوگرافی واضح باشد.

تشکیل نشدن قلب جنین جنین در رحم مادر

چه زمانی برای اولین بار صدای قلب جنین را می‌شنویم؟

پس از 6 هفته از تشکیل شدن قلب جنین، تعداد ضربان آن به 80 بار در دقیقه می‌رسد. و دو هفته پس از آن تعداد ضربان قلب جنین به 150 بار در دقیقه می‌رسد که حدود دو برابر ضربان قلب شما است.

با ادامه روند رشد به احتمال زیاد شما می‌توانید بعد از ماه نهم یا دهم بارداری صدای ضربان قلب فرزندتان را بشنوید. در این زمان ضربان قلب جنین در حدود 170 بار در دقیقه است که با گذشت زمان کاهش می‌یابد. زمانی که در این مرحله از بارداری هستید، پزشک یا ماما با قرار دادن یک گوشی سونوگرافی به نام داپلر روی شکم شما شدت صدای ضربان قلب جنین را تقویت و قابل شنیدن می‌کند.

تشکیل قلب جنین

قلب در اولین مراحل رشد جنین تشکیل می‌شود. قلب از اولین اعضای بدن جنین است که رشد می‌کند. قلب جنین از اولین روزهای تشکیل خود ضربان دارد و از اولین هفته حاملگی خون را به بدن جنین در حال رشد پمپاژ می‌کند. سرعت رشد اولیه جنین به سیستم تغذیه‌ای وابسته است، به این صورت که عملکردی فراتر از انتقال ساده مواد مغذی از یک سلول به سلول دیگر را دارد. از این رو بررسی علت تشکیل نشدن قلب جنین و رشد اولیه قلب و عروق خونی، از مراحل اصلی و مهم در رشد جنین محسوب می‌شود.

قلب جنین ابتدا به شکل یک لوله ساده است. این لوله‌ی ساده طی چند هفته رشد کرده و به یک عضو چهار حفره‌‌ای و دارای مسیرهای خروجی و مجرای بازگشت سیاهرگی تبدیل می‌شود. قلب از سلول‌های اختصاصی واقع در حداقل دو قسمت از بدن جنین رشد می‌کند.

این سلول‌ها با هم ترکیب می‌شوند، تا قلب لوله‌‌ای شکل اولیه را تشکیل دهند. با گذشت زمان برای تشکیل ساختار نهایی قلب، برخی از قسمت‌های آن رشد کرده و تحت فرآیندی بنام حلقه ‌زنی قلب قرار می‌گیرند.

رشد قلب در هر مرحله از این فرآیند می‌تواند تحت تأثیر عواملی قرار گیرد. این عوامل بر چگونگی سیگنال ‌دهی سلول‌ها به یکدیگر، چگونگی جا به جا شدن سلول‌ها در طول فرآیند رشد و همچنین رشد و تقسیم شدن آن‌ها اثر می‌گذارد.

درباره مراقبت‌های بعد از سقط جنین بیشتر بخوانید!

چه عواملی بر تشکیل نشدن قلب جنین تأثیر می‌گذارد؟

علت تشکیل نشدن قلب جنین می تواند با عوامل زیر تشدید پیدا کند:

ناهنجاری‌های کروموزومى

 برخی از این ناهنجاری‌‌ها مانند تریزومی 21 (یک ناهنجاری کروموزومى که به بروز سندرم داون منجر می‌شود) در 50 درصد از نوزادان باعث ابتلاء آن‌ها به ناهنجاری‌های قلبی می‌شود.

انواع ناهنجاری‌های ژنتیکی

 در طول جریان رشد جنین این احتمال وجود دارد که تنها یک ژن معیوب باعث بروز عوارض مادرزادی قلبی و علت تشکیل نشدن قلب جنین باشد.

بیماری‌‌های مادرزادی مانند دیابت

 کنترل نامناسب قند خون مادر مبتلا به دیابت، خطر ابتلای نوزاد به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد، که می‌تواند علت تشکیل نشدن قلب جنین در 6 هفته اول باشد.

عفونت در بارداری مانند عفونت روبلا

خوشبختانه در حال حاضر خطر ابتلا به سرخجه آلمانی تا حد زیادی کاهش یافته و نادر است. با وجود این متخصصین زنان و زایمان مادر را معاینه می‌کنند تا از خطر ابتلای مادر به عفونت در اوایل بارداری جلوگیری کنند؛ ولی می‌تواند علت تشکیل نشدن قلب جنین باشد.

مصرف دارو یا مواد گوناگون توسط مادر

 مصرف دیلانتین (برای درمان صرع)، کوکائین، الکل و اکوتان (برای رفع آکنه) توسط مادر می‌تواند علت تشکیل نشدن قلب جنین در 6 هفته اول باشد.

قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی در محیط

 رنگ‌ها، حلال‌ها، مواد پاک کننده روغن، آفت ‌کش‌ها، آلاینده‌های هوا نظیر تری کلرواتیلن و تابش اشعه‌های مضر از جمله عواملی هستند که زنان باردار نباید هرگز در معرض آن‌ها قرار گیرند.

 سن مادر

نوزادان زنان مسن‌تر نسبت به نوزادان زنان جوان‌تر احتمال بیشتری دارد که دچار نقص مادرزادی شوند.

پیشگیری از اختلالات مادرزادی قلب جنین

لازم است خانم‌ ها برای باردار شدن حداقل سه ماه پیش از بارداری برنامه‌ ریزی کنند و اقدامات زیر انجام شود:

-    آزمایش ‌های لازم برای بررسی دیابت، اختلالات تیروئیدی و فنیل‌ کتونوری

-    بررسی آنمی و علت آنمی و درمان آن

-    معاینه‌ بالینی کامل از نظر بررسی وجود عفونت ‌های مزمن و حاد و درمان آن‌ ها

-    درمان فشار خون بالا

-    کاهش وزن در مورد خانم‌ های چاق

-    درمان صرع

-    حذف سیگار، کافئین و مشروبات الکلی

-    اجتناب از تماس با بیماران مبتلا به بیماری‌ های ویروسی و عفونی

-    تزریق واکسن سرخجه و هپاتیت B

-    اجتناب از تماس با اشعه‌ X خصوصا در ۱۰-۲ هفته‌ اول بارداری

-    دور بودن از استرس ‌های روحی و روانی طی بارداری

-    مصرف روزانه‌ مولتی ویتامین با اسید فولیک از سه ماه پیش از بارداری و طی دوران بارداری حدود زیادی ناهنجاری‌ های قلبی و دستگاه عصبی را کاهش می‌دهد.

با رعایت توصیه ‌های بالا، علت تشکیل نشدن قلب جنین و خطر ایجاد ناهنجاری ‌های مادرزادی قلب جنین در خانم‌ های باردار را می توان کاهش می‌یابد.

تشکیل نشدن قلب جنین سونوگرافی بررسی قلب جنین

نشنیدن صدای قلب جنین نشانه چیست؟

امکان دارد شما در اولین سونوگرافی صدای قلب جنینتان را نشنوید. این به این معنا نیست که کودک شما مشکل دارد؛ بلکه این اتفاق می‌تواند به دلیل سونوگرافی زود هنگام بیافتد. بنا بر توصیه پزشک شما می‌توانید 1 تا 2 هفته بعد سونوگرافی دیگری را انجام دهید.

دلایل دیگری وجود دارد که ممکن است ضربان قلب را نشنوید که عبارتند از:

  • خمیدگی رو به عقب رحم
  • شکم بزرگ
  • فاصله زیاد جنین از پایین شکم

درصورتی که صدای ضربان جنین به گوش نرسد، پزشک جنین را اندازه می‌گیرد. وجود نداشتن صدای ضربان قلب در جنینی که بیشتر از 5 میلی‌متر طول دارد، می‌تواند نگران‌کننده باشد.

ضربان قلب جنین در هفته‌های اول بارداری بین 90 تا 110 ضربان در دقیقه است. در حدود هفته‌های 9 تا 10، به بین 140 تا 170 ضربان در دقیقه افزایش یافته و به اوج خود می‌رسد. در سه ماهه دوم و سوم، ضربان قلب طبیعی جنین بین 110 تا 160 ضربان در دقیقه است.

اگر ضربان قلب جنین خیلی کند، خیلی سریع یا نامنظم باشد، احتمال نادری وجود دارد که کودک شما به بیماری قلبی مبتلا شود. به همین دلیل است که پزشک در هر قرار ملاقات ضربان قلب جنین را کنترل می‌کند.

اگر صدای قلب جنین شنیده نشد چه باید کرد؟

اگر پزشک در خصوص مواردی مانند علت تشکیل نشدن قلب جنین، سقط جنین، بارداری پوچ و حاملگی خارج از رحم نگران باشد، ساک حاملگی و قطب جنینی (در صورت قابل رؤیت بودن) را اندازه ‌گیری می‌کند. معاینات پزشک به این علت است که، مشخص کند کدام مرحله پیشرفت رشد جنین باید تحت نظارت قرار گیرد.

اگر ساک حاملگی بزرگ ‌تر از 16-18 میلی‌ متر باشد، اما قطب جنینی دیده نشود و یا در صورتی که اندازه قطب جنینی 5 میلی‌متر باشد ولی هیچگونه ضربان قلب (با استفاده از گوشی اولتراسوند) شنیده نشود، تشخیص پزشک، سقط جنین یا بارداری پوچ خواهد بود.

در صورتی ‌که قطب جنینی بسیار کوچک باشد و پزشک نتواند آن را به‌ طور دقیق اندازه بگیرد باید بعد از 3 تا 5 روز دوباره سونوگرافی انجام شود. اگر فقدان قطب جنین تشخیص داده شود، آزمایش‌‌های دیگری نیز باید به منظور رد احتمال حاملگی خارج از رحم انجام شود.

 بیشتر پزشکان در صورتی که تشخیص دهند که بارداری پایدار نیست، ترجیحا منتظر می‌مانند تا ببینند آیا بدن مادر جنین را به‌طور طبیعی سقط می‌کند و یا این که می‌توانند یک فرآیند کورتاژ تشخیصی را دنبال کنند.

 سقط طبیعی جنین توسط بدن به این امر وابسته است که سلامتی مادر هیچ مشکلی نداشته باشد. در حدود 50 درصد از زنان هنگامی که جنین در دوران اولیه بارداری سقط می‌شود، تحت کورتاژ تشخیصی قرار نمی‌گیرند.

خرید شکم بند بارداری

آیا مادر متوجه تشکیل قلب جنین می‌شود؟

نه، مادر قادر به تشخیص تشکیل قلب جنین نیست، مگر اینکه با یک سونوگرافی قلبی مشکلاتی در جنین شناسایی شود. با این حال، مادر می‌تواند با رعایت تغذیه سالم و مراجعه به پزشکان متخصص، فرصت بهتری برای سلامتی جنین خود و جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی و دیگر مشکلات را فراهم کند. اما به طور کلی، تشکیل قلب جنین در حالات طبیعی و بدون هیچگونه علامت یا نشانه خاصی رخ می‌دهد.

در صورتی که قبل از بارداری مادر به بیماری‌های قلبی یا مشکلات قلبی دچار بوده باشد، باید با پزشک خود در مورد بارداری خود مشورت کند. پزشک می‌تواند با انجام آزمون‌های مختلف، نظیر سونوگرافی و الکتروکاردیوگرافی(ECG)، سلامتی قلب جنین را بررسی کند. در برخی موارد، اگر مشکلات قلبی در جنین تشخیص داده شود، پزشک ممکن است نیاز به روش‌های پزشکی خاصی، مانند زایمان قبل از موعد یا عمل جراحی، داشته باشد.

آیا جنین بدون قلب، خود به خود سقط می‌شود؟

در صورت عدم تشکیل قلب، جنین امکان حیات نخواهد داشت و سقط می‌شود. گاهی اوقات خود به خود خونریزی شروع می‌شود گاهی هم به درمان‌های دارویی نیاز است تا جنین سقط شود.

برای تشکیل قلب جنین چه مواد غذایی بخوریم؟

تغذیه مادر بر رشد اندام‌های جنین تاثیر بسزایی دارد. قلب جنین از اعضای مهم بدن جنین است که تحت تاثیر تعذیه مادر نیز می‌باشد. رژیم غذایی مادر باید حاوی مواد مغذی و معدنی باشد. مصرف مکمل اسید فولیک قبل از بارداری به تشکیل قلب جنین در دوران بارداری کمک می‌کند. گوشت، حبوبات، شیر، ویتامین‌ها (C B D) به تشکیل قلب جنین کمک می‌کند.

تشکیل نشدن قلب جنین نوزاد با مشکل قلبی

نتیجه

تشکیل قلب در طول رشد جنین یک فرآیند پیچیده و ظریف است. در حالی که عوامل زیادی می‌توانند بر رشد مناسب آن تأثیر بگذارند، تحقیقات در حال انجام با هدف روشن کردن پیچیدگی‌های جنین زایی قلبی و علل نقص‌های مادرزادی قلب است. درک بهتر در این زمینه ممکن است به پیشرفت‌هایی در زمینه پیشگیری، تشخیص و درمان منجر شود و امید به آینده‌ای سالم را برای همه جنین‌ها ارائه دهد.

دیدگاهی در مورد “دلایل و علائم تشکیل نشدن قلب جنین چیست؟

  1. مونا خسروی گفت:

    بعد از اولین سقط چ زمانی می تونی اقدام ب بارداری کنی؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *