علل دردهای قاعدگی چیست؟ چگونه می‌توان دردهای پریود را سریعا کاهش داد؟

دردهای قاعدگی از مشکلاتی است که بسیاری از خانم‌ها را به ستوه آورده است. خانم‌ها از سن بلوغ درگیر فرآیندی طبیعی به نام پریود یا قاعدگی می‌شوند. قاعدگی در اکثر خانم‌ها همراه با درد است. اما شدت این درد در افراد مختلف، متفاوت است.

راهکارهایی برای کاهش دردهای قاعدگی وجود دارد. از همین رو با رعایت برخی نکات می‌توانید از این دوران با آرامش گذر کنید. برای کاهش درد قاعدگی به روش‌های صحیح می‌توانید به پزشک مراجعه کنید و یا با گروه ماماسلامت نیز همراه شده و مطالب مفیدی درباره درمان درد قاعدگی یاد بگیرید.

 

درد قاعدگی چیست؟

 

در هر ماه، رحم برای نگه داشتن بچه یک لایه محافظ می‌سازد. در صورت عدم بارداری این لایه به تدریج ضعیف شده و خون و بافت جایگزین آن می‌شود. این پدیده که هر ۲۸ روز یک بار اتفاق می‌افتد را پریود و یا قاعدگی می‌گویند. برای حذف این لایه رحم شروع به انقباض می‌کند و این عمل باعث ایجاد دردهایی شدید قبل و در دوران پریود می‌شود.

درد قاعدگی در نواحی پایین شکم و کمر یا ران احساس می‌شود. با وجود این که اکثر خانم‌ها این دردها را تجربه می‌کنند، در صورت شدت زیاد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

دردهای قاعدگی دو دسته می باشند: دردهای اولیه و دردهای ثانویه.

دردهای اولیه قاعدگی:

در اکثر موارد، درد قاعدگی همزمان با ترشح ماده‌ای به نام پروستاگلاندین شروع می‌شود. این ماده دردهای اولیه را در بدن ایجاد می‌کند. این نوع درد بیشتر در خانم‌های جوان و گاهی با آغاز اولین پریود دیده می‌شود.

 این دردها با گذشت زمان و بالا رفتن سن کم‌تر می‌شود و بعد از اولین زایمان عموما بهتر می‌شود. ممکن است همراه با حالت تهوع، شل شدن مدفوع یا سردرد باشد. بیش از نیمی از خانم‌ها همزمان کمر دردی که به پاها تیر می‌کشد را هم تجربه می‌کنند.

 

دردهای ثانویه قاعدگی:

این دردها ممکن است به دلیل اختلال رحمی مثل اندومتریوز، فیبروم رحم یا بیماری التهابی لگن باشند. این دردها در سنین بالاتر و با گذشت زمان بروز پیدا می‌کنند و با گذشت زمان بدتر می‌شوند. ممکن است قبل از شروع دوره پریود آغاز شوند یا حتی تا بعد از آن هم ادامه داشته باشند.

 

 

علت دردهای قاعدگی چیست؟

 

بدون ‌اغراق می‌توان گفت هر تغییر محسوسی در بدن به علت فعالیت یک هورمون یا ماده شیمیایی خاص ایجاد می‌شود. در زمان شروع قاعدگی، پروستاگلاندین ترشح می‌شود که چند تغییر همزمان را در رحم و بافت‌های اطراف آن ایجاد می‎کند.

این هورمون گیرنده‌های درد را حساس‌تر می‌کند و شما نسبت به سایر مواقع درد را سریع‌تر احساس می‌کنید. علاوه بر این جریان خون رحمی را کاهش می‌دهد تا ریزش دیواره رحم راحت‌تر انجام شود، در نهایت سطح اکسیژن در بافت رحم کم می‌شود و انقباضات شدید رحمی شروع می‌شوند.

بعضی از افراد پریودی دردناکی دارند و برخی نه. علم پزشکی هنوز نتوانسته است دلایل این تفاوت‌ها را کاملا کشف کند، اما تعدادی از عوامل شناخته شده دردهای قاعدگی شدید عبارتند از:

• داشتن خونریزی شدید
• اولین زایمان
• سن کمتر از بیست سال یا اوایل بلوغ و اولین عادت ماهیانه
• تولید زیاد یا حساسیت بالا به پروستاگلاندین، هورمونی که رحم را منقبض می‌کند.
• اندومتریوز یعنی رشد غیر عادی بافت لایه داخلی رحم
• استفاده از ابزار پیشگیری از بارداری

 

درد پریودی چه تفاوتی با سندروم پیش از قاعدگی دارد؟

 

این سندروم با دردهای قاعدگی متفاوت است. علائم «سندروم پیش از قاعدگی PMS» معمولا بین ۱ – 2 هفته قبل از شروع دوره هادت ماهانه ظاهر می‌شوند. افزایش وزن، احساس نفخ در شکم، زودرنجی و آزرده‌ خاطری، خستگی مفرط و بی‌حوصلگی از علائم بارز PMS است.

این سندروم قابل درمان است و در صورتی که ما را اذیت می‌کند با مراجعه به پزشک متخصص اعصاب و روان می‌توانیم بهترین درمان لازم را با توجه به شرایط خودمان آغاز کنیم.

 

چه بیماری‌هایی باعث تشدید دردهای قاعدگی می‌شوند؟

 

گاهی دردهای پریودی بسیار شدید هستند و به ‌مرور بیشتر می‌شوند که ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های التهابی لگن و دستگاه تناسلی باشد. این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

بیماری‌های التهابی لگن: در اثر باکتری‌ها، ویروس‌ها و عواملی که از راه رابطه جنسی منتقل می‌شوند، ایجاد می‌شود.

آندومتریوز: بافت آندومتریوز به دلایلی خارج از رحم جایگزین شده و با هر بار قاعدگی این بافت‌ها هم دچار خونریزی می‌شوند و درد و مشکلات دیگری مثل چسبندگی رو به وجود می‌آورند.

 

با مطالعه مقاله آندومتریوز چیست؟ در وبلاگ ماماسلامت اطلاعات کامل‌تری در این باره بدست آورید.

 

کیست تخمدان: بیماری تخمدان پلی کیستیک و کیست‌های تخمدان، دردهای شدیدی را در این ناحیه به وجود می‌آورند. گاهی با چرخش، پارگی و خونریزی این کیست‌ها، دردها شدیدتر شده و گاهی نیاز به ویزیت سریع و اورژانسی توسط پزشک خواهد بود.

فیبروم: فیبروم‌ها تومورهای خوش‌خیم رحم هستند که باعث خونریزی شدید و درد در دوران پریود می‌شوند. این فیبروم‌ها با سونوگرافی تشخیص داده می‌شوند.

تنگی دهانه رحم: تنگی دهانه رحم به علت زخم، کاهش یا نبود هورمون استروژن، باعث بیشتر شدن درد می‌شود.

مهم‌ترین قدم در درمان این نوع دردها مراجعه‌ به‌ موقع به پزشک متخصص زنان و زایمان است.

 

 

برای درمان و کاهش دردهای قاعدگی چه باید کرد؟ 

 

برای درمان و کاهش دردهای قاعدگی خفیف تا متوسط، برخی از درمان‌های خانگی می‌توانند موثر باشند. بعضی از این درمان‌ها سریعا موجب کاهش درد قاعدگی می‌شوند و برخی دیگر درد و انقباضات را در چرخه‌های بعدی کاهش می‌دهند.

 

گرم کردن

گرم کردن کمر و شکم ممکن است درد را کاهش دهد. در یک مطالعه در سال ۲۰۱۲، زنان ۱۸ تا ۳۰ ساله با قاعدگی‌های منظم اثر گرم کردن شکم و کمر را در کاهش درد گزارش کردند.

اثر تسکین ‌دهندگی یک پد ضد درد قاعدگی، معادل مصرف ایبوپروفن است. اگر متوجه شدید که گرم کردن باعث کاهش درد قاعدگی می‌شود، می‌‌توانید کیسه آب گرم مناسب و یا تشکچه برقی خریداری کنید.

 

مقاله با پد ضددرد قاعدگی و فواید استفاده از آن آشنا شوید! در وبلاگ ماماسلامت را مورد مطالعه خود قرار دهید.

 

ماساژ با روغن‌های گیاهی

ماساژ درمانی برای حدود ۲۰ دقیقه می‌تواند به کاهش درد قاعدگی کمک کند. ماساژ بلافاصله دردها را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد و مانع افزایش دوباره آن می‌شود. ماساژ درمانی برای قاعدگی شامل فشار دادن نقاطی خاص است در حالی که دستان ماساژور در اطراف شکم، پهلو و پشت حرکت می‌کنند.

گاهی اضافه کردن روغن‌های گیاهی به سبک آروماتراپی یا همان رایحه درمانی، ممکن است مفیدتر باشد. ترکیب روغن اسطوخدوس، مریم گلی و مرزنگوش برای این کار مناسب است. شما می‌توانید روغن ماساژ معطر را بخرید و یا خودتان با استفاده از روغن‌های معطر گیاهی و یک روغن پایه، ترکیب مخصوص خود را بسازید.

 

ارضا شدن 

هنوز مطالعه بالینی منسجمی درباره تاثیر مستقیم ارضا شدن بر رفع گرفتگی عضلات در مدت قاعدگی انجام نشده، ولی ارضای جنسی به تحمل درد قاعدگی کمک می‌کند. ارضای واژنی تمام بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، از جمله نخاع و مغز، که باعث رهاسازی نوروترانسمیترهایی مثل اندورفین‌ها و اکسی‌توسین می‌شود. اندورفین‌ها باعث کاهش احساس درد می‌شوند.

 

پرهیز غذایی

در طول پریود، بهتر است از مواد غذایی که باعث ورم و نفخ شکم می‌شوند اجتناب کرد. غذاهای چرب، الکل، نوشیدنی‌های گازدار، کافئین و غذاهای شور از موارد مواد غذایی مضر در دوران عادت ماهانه هستند. کاهش یا حذف این غذاها باعث کاهش درد و کرفتگی شود.

به جای نوشیدنی کافئین‌دار (مانند قهوه، چای، نوشابه و یا نوشیدنی انرژی‌زا) از دم‌نوش زنجبیل یا نعناع یا مخلوط آب جوش و لیموترش استفاده کنید. اگر هوس مواد غذایی شیرین کرده‌‌اید، میوه تازه و یا خشک بخورید.

 

نمک مصرف نکنید

شاید برای خیلی از افراد حذف نمک در رژیم غذایی کار سختی باشد! اما بهتر است در دوران پریود نمک مصرف نکنید. مصرف نمک باعث نفخ خواهد شد و نفخ معمولا درد را شدیدتر می‌کند و مانع کاهش دردهای قاعدگی خواهد شد.

 

مصرف کافئین را محدود کنید

دردهای دوران قاعدگی در زنانی که در این دوران کافئین مصرف می‌کنند، نسبت به سایر زنان، شایع‌تر است. کافئین جریان خون به سمت رحم را کاهش می‌دهد و در نهایت منجر به گرفتگی عضلات و دردهای قاعدگی خواهد شد. بنابراین بهتر است در دوران پریودی، به هیچ وجه کافئین مصرف نکنید!

 

بر طرف‌ کردن مشکلات خواب

کیفیت خواب روی علائم قاعدگی و همچنین بسیاری از مشکلات دیگر بدن موثر است. زنان مبتلا به بی‌خوابی بیش از زنانی که بدخواب نیستند، به دردهای قاعدگی مبتلا می‌شوند، تا جایی که این درد‌ها در فعالیت‌های روزانه‌شان تداخل به‌وجود می‌آورد.

از کارهایی که برای بالا بردن کیفیت خواب می‌توانید انجام دهید، شنیدن موسیقی آرامش‌بخش، نوشیدن یک فنجان دمنوش گیاهی مناسب خواب و حمام گرم است. داشتن خواب مناسب و به ‌اندازه، سلامت کلی بدن را افزایش می‌دهد و به شما می‌توانید علائم آزاردهنده ماهانه‌تان را کنترل کنید و کاهش دردهای قاعدگی را شاهد باشید.

 

فعالیت ورزشی برای کاهش دردهای قاعدگی

طبق یک مطالعه در سال 2018، ورزش‌های هوازی با شدت کم تا متوسط (مانند رقص، دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی سریع) ممکن است به کاهش درد ناشی از گرفتگی‌های پریود کمک کند. در این مطالعه، دانشمندان دریافتند زنانی که 3 روز در هفته به مدت 8 هفته 30 دقیقه ورزش هوازی انجام می‌دهند، کاهش قابل توجهی در گرفتگی عضلات در دوران پریود دارند.

 

نشستن در وان آب گرم

اگرچه تمام پزشکان این روش را تایید نمی‌کنند، اما گاهی غوطه‌ور شدن در وان آب گرم راه دیگری برای کاهش انقباض عضلات شکم، لگن و پشت است. افزودن چند قطره روغن گیاهی – مانند اسطوخودوس، مریم گلی یا گل رز – همراه با روغن حامل به آب وان، قدرت تسکین درد را افزایش می‌دهد. افزودن نمک اپسوم نیز ممکن است به تسکین درد عضلانی کمک کند.

 

انجام یوگا برای کاهش دردهای قاعدگی

یک مطالعه نشان می‌دهد که یوگا نیز ممکن است برای کاهش گرفتگی‌های پریود مفید باشد. در این مطالعه، کارشناسان دریافتند زنانی که یک بار در هفته به مدت 12 هفته در یک کلاس یوگا به مدت یک ساعت شرکت کردند، کاهش درد قاعدگی را تجربه نمودند.

 

خرید پد ضد درد قاعدگی لیوا از فروشگاه آنلاین لوازم طبی و بهداشتی ماماسلامت

 

ارضا شدن 

هنوز مطالعه بالینی منسجمی درباره تاثیر مستقیم ارگاسم بر رفع گرفتگی عضلات در مدت قاعدگی انجام نشده، ولی ارضای جنسی به تحمل درد قاعدگی کمک می‌کند. ارضای واژنی تمام بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، از جمله نخاع و مغز، که باعث رهاسازی نوروترانسمیترهایی مثل اندورفین‌ها و اکسی‌توسین می‌شود. اندورفین‌ها باعث کاهش احساس درد می‌شوند.

 

پرهیز غذایی

در طول قاعدگی، بهتر است از مواد غذایی که باعث ورم و نفخ شکم می‌شوند اجتناب کرد. غذاهای چرب، الکل، نوشیدنی‌های گازدار، کافئین و غذاهای شور از موارد مواد غذایی مضر در دوران قاعدگی هستند. کاهش یا حذف این غذاها باعث کاهش درد و کرفتگی شود. به جای نوشیدنی کافئین‌دار (مانند قهوه، چای، نوشابه و یا نوشیدنی انرژی‌زا) از دم‌نوش زنجبیل یا نعناع یا مخلوط آب جوش و لیموترش استفاده کنید. اگر هوس مواد غذایی شیرین کرده‌ اید، میوه تازه و یا خشک بخورید.

 

عصاره پوست درخت کاج دریایی فرانسوی (پیکنوژنول)

این عصاره که با نام تجاری پیکنوژنول شناخته می‌شود حاوی آنتی‌اکسیدان‌های فراوانی است. البته ترکیب این آنتی اکسیدان‌ها در مواد دیگری مثل بادام زمینی و یا دانه انگور هم یافت می‌شود. مصرف روزانه مکمل پیکنوژنول می‌تواند درد پریود را کاهش دهد. افرادی که در طول خونریزی قاعدگی خود، روزانه ۶۰ میلی‌گرم پیکنوژنول خورده‌اند، درد کمتری دارند.

 

بر طرف‌ کردن مشکلات خواب

کیفیت خواب روی علائم قاعدگی و همچنین بسیاری از مشکلات دیگر بدن موثر است. زنان مبتلا به بی‌خوابی بیش از زنانی که بدخواب نیستند، به دردهای قاعدگی مبتلا می‌شوند، تا جایی که این درد‌ها در فعالیت‌های روزانه‌شان تداخل به‌وجود می‌آورد.

از کارهایی که برای بالا بردن کیفیت خواب می‌توانید انجام دهید، شنیدن موسیقی آرامش‌بخش، نوشیدن یک فنجان دمنوش گیاهی مناسب خواب و حمام گرم است. داشتن خواب مناسب و به ‌اندازه، سلامت کلی بدن را افزایش می‌دهد و شما می‌توانید علائم آزاردهنده ماهانه‌تان را کنترل کنید و کاهش دردهای قاعدگی را شاهد باشید.

 

 

برای کاهش دردهای قاعدگی چه بخوریم؟

 

برای کاهش درد قاعدگی می‌توانید از روش‌های سنتی و گیاهان دارویی استفاده کنید. این روش درمان هیچ گونه ضرری برای بدن ندارد. در ادامه چند نوع از آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

دارچین

دارچین ماده‌ای مسکن برای درد است. دارچین به کاهش انقباضات رحمی کمک خواهد کرد و باعث تسکین درد می‌شود.

شکلات تلخ

شکلات تلخ ماهیچه‌ها را به سرعت آزاد می‌کند و سبب تسکین درد می‌شود.

زنجبیل

زنجبیل میزان ترشح هورمون‌های درد بدن را کاهش می‌دهد و انرژی شما را نیز افزایش می‌دهد.

نوشیدن آب

با نوشیدن آب فراوان می‌توانید از درد و نفخ شکم جلوگیری کنید. بهتر است آب گرم بنوشید تا با افزایش جریان خون گرفتگی عضلات را آرام کند.

رازیانه

یک مسکن برای درد می‌باشد. روزی دو باز و در سه روز قبل از قاعدگی استفاده کنید.

جعفری

مصرف سبزی جعفری می‌تواند به کاهش درد قاعدگی شما کمک زیادی می‌کند.

مصرف اسید چرب

مصرف غذایی مانند ماهی، آجیل‌هایی مانند گردو و بادام و کنجد را که دارای اسیدهای چرب هستند افزایش دهید تا به تسکین درد کمک کند.

مصرف مکمل

تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف روزانه ویتامین‌های خاص و مکمل‌های غذایی موجب تسکین و کاهش درد قاعدگی می‌شود. مکانیسم این موضوع به خوبی درک نشده است اما نشان داده شده است که مکمل‌های غذایی در کاهش درد پریود مؤثر هستند. اگر شما درد و ناراحتی را از چند روز قبل از خونریزی قاعدگی تجربه می‌کنید، مصرف روزانه مکمل های ویتامین B6، کلسیم و منیزیم، در کاهش درد قاعدگی شما مؤثر می‌باشد.

اگر در رژیم غذایی خود به اندازه کافی از ویتامین‌ها مصرف می‌کنید، انجام یک آزمایش خون ساده می‌تواند به ارزیابی رژیم غذایی‌تان کمک کرده و رژیم مکمل بر اساس آن ارزیابی گرفته شود.

 

چه زمانی برای دردهای قاعدگی به پزشک مراجعه کنیم؟

 

در صورتی ‌که دردهای پریود، شما را در یکی از موقعیت‌های زیر قرار می‌دهد بهتر است زودتر به پزشک مراجعه کنید:

• تجربه دردهایی که خیلی شدید هستند به‌ طوری ‌که انجام کارهای روزمره شما دچار اختلال می‌شود.
• درد به هیچ ‌وجه با داروی مسکن و روش‌های خانگی تسکین پیدا نمی کند.
• خونریزی بسیار شدید و با گذشت زمان درد و خونریزی بیشتر می‌شود.
• درد شدید ناحیه شکم، کمر و لگن با اسهال و استفراغ شدید همراه می‌شود.

در صورتی ‌که دردهای شما قابل‌ تحمل هستند، نیازی نیست که هر ماه به پزشک مراجعه کنید و بهتر است با درمان‌های خانگی این درد را کنترل کنید.

 

مسکن‌های قوی برای درمان درد قاعدگی

 

اگر دردهای قاعدگی شما شدید است، بهتر است با مراجعه به پزشک مراحل درمانی را طی کنید. بهترین داروها برای کاهش درد قاعدگی که بهتر است با تجویز پزشک مصرف شوند در ادامه آورده شده است:

 

ایبوپروفن

این دارو با داشتن خاصیت ضد التهابی می‌تواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند. این دارو یک مسکن قوی برای درد است. از مصرف بی مورد و زیادی این دارو بپرهیزید زیرا استفاده زیادی آن موجب سکته مغزی می‌شود و می‌تواند باعث بروز زخم معده نیز شود.

 

ناپروکسن

ناپروکسن یک داروی ضد التهابی برای تسکین درد است. این دارو علاوه بر درد قاعدگی، دردهای سایر نقاط بدن را نیز آرام می کند.

 

سلکوکسیب

برای کاهش دردهای قاعدگی بسیار موثر است اما از شهرت کم‌تری برخوردار است.

 

آسپرین

مسکنی برای دردهای خفیف است. برای دردهای قاعدگی نیز مفید می‌باشد. کاربرد اصلی آن برای جلوگیری از سکته قلبی و مغزی است.

 

نوافن

این دارو یک مسکن قوی برای کاهش دردهای قاعدگی می‌باشد. علاوه بر تسکین دهندگی باعث کاهش میزان خونریزی شدید پریود می‌باشد. این قرص ترکیبی از استامینوفن، ایبوپروفن و کافئین است. هورمون‌های درد را در بدن کاهش می دهد. از مصرف زیاد این قرص بپرهیزید و آن را تحت نظر پزشک مصرف کنید.

 

 

طب سوزنی برای کاهش دردهای قاعدگی

 

 اگر پریودهای شما دردناک است یا قاعدگی شما نامنظم است، یک متخصص طب سوزنی می‌تواند به شما کمک کند. به طور کلی تصور می‌شود که برخی نقاط طب سوزنی جریان خون را از طریق حفره شکم تنظیم می‌کنند و باعث آرامش سیستم عصبی می‌شوند. طب سوزنی انقباض عضلات رحم را کاهش می‌دهد و درد پریود را کمتر می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد طب سوزنی به اندازه داروهای ضد التهاب بدون نسخه برای کاهش درد موثر است.

متخصصین طب سوزنی فقط روی آرامش اعصاب شما تمرکز نمی‌کنند. هدف اصلی طب سوزنی کاهش دردهای جسمی و روحی شما است. علاوه بر تسکین درد، طب سوزنی منجر به هضم بهتر غذا، خواب بهتر و روحیه بالاتر نیز می‌شود. امروزه طب سوزنی و امبدینگ برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شوند.

 

دردهای قاعدگی کمی قبل از شروع قاعدگی شروع می‌شوند و تا ۲۴ الی ۴۸ ساعت بعد کاهش پیدا می‌کنند. دردهای عادت ماهیانه رو با ماساژ، رژیم غذایی مناسب، گرما درمانی، استراحت و نهایتا استفاده از مسکن می‌توان کاهش داد.

در صورتی که این دردها با هیچ روشی کاهش پیدا نکرد و رو به افزایش بودند، باید به پزشک مراجعه شود چرا که ممکن است بیماری‌ها یا مشکلات التهابی لگن و یا دستگاه تناسلی باعث این دردها باشند که نیاز به درمان اختصاصی دارند.

امیدواریم مطالبی که برای شما گردآورده شده، مفید و سودمند باشد. در صورت نیاز به مشاوره بیشتر کارشناسان ماماسلامت برای پاسخگویی به سوالات شما آماده‌اند.

 

 

 رعایت بهداشت و راحتی بیشتر در دوران پریود، با خرید کاپ قاعدگی از فروشگاه ماماسلامت