حمام کردن در بارداری برای زنان باید کمی متفاوت با زمان‌های دیگر باشد. با رعایت نکاتی مثل گرم نبودن زیاد آب و کوتاه‌تر کردن مدت ماندن در حمام، هیچ خطری برای مادر و فرزندش نخواهد بود. گروه ماماسلامت در این مقاله به شما خوهد گفت که چگونه حمام در بارداری را به صور اصولی و بدون هیچ مشکلی انجام دهید.
حمام در بارداری، یک راه عالی برای تسکین گرفتگی عضلات محسوب می‌شود، البته در این دوران نباید وارد وان آب گرم یا سرد شوید. آب داغ و آب سرد می‌تواند به جنین آسیب برساند. دمای آب نباید خیلی بیشتر یا کمتر از دمای بدن شما باشد.
هنگام ورود و خروج به وان حمام و راه رفتن در حمام باید احتیاط کنید. با رعایت این نکات می‌توانید در دوران بارداری هر روز دوش بگیرید و دردهای ناشی از کمردرد و گرفتگی عضلات را تسکین دهید.
فواید و نکات مهم حمام در بارداری
حمام کردن در بارداری برای مادر و جنینش بسیار مفید است اما به شرط اینکه اعتدال را رعایت کند.
-به علت افزایش فعالیت پوست در بارداری، دفع مواد زائد بیشتر می‌شود. حمام کردن در بارداری سبب از بین رفتن سلول‌های مرده چربی، پاک شدن عرق خشک شده از روی پوست و باز شدن منافذ پوست می‌شود.
-در پوست سوراخ‌های ریزی وجود دارد که راه خروج عرق است و مواد زائد و عرق از این منافذ خارج می‌شوند. حمام در بارداری سبب باز شدن این منافذ شده و از بروز اختلال در دفع عرق از بدن جلوگیری می‌کند.
-حمام در بارداری موجب راحتی و بشاشیت پوست شده و به علت پاک کردن سلول‌های مرده و باز شدن منافذ پوست را نرم و لطیف خواهد کرد.
حمام کردن در بارداری برای نظافت و تحریک گردش خون مفید است. همچنین خشک کردن پوست با حوله بعد از هر استحمام، سبب تسریع گردش خون می‌شود.
ــ حمام فواید زیادی برای زنان باردار دارد. حمام لذتبخش است و به رفع خستگی مادر کمک می‌کند، همچنین دردها را تسکین می‌دهد و آرامبخش است.
ــ حمام کردن در بارداری برای زنان یک راهکار برای خواب بهتر است. حرکات شدید جنین در رحم مادر را آرام می‌سازد.
چگونه در دوران بارداری حمام کنید؟
در صورتی می‌توانید در بارداری حمام کنید که دمای آب متعادل باشد. آب گرم و بسیار داغ باعث افزایش یا کاهش فشار خون، سرگیجه و ضعف می‌شود و گاهی اوقات خصوصا در سه ماهه اول ممکن است که به سقط جنین منجر شود. در ادامه به شما توضیح می‌دهیم که در مراحل مختلف بارداری چگونه حمام کنید.
حمام کردن در بارداری: سه ماهه اول
سه ماهه اول بارداری یک زمان مهم و حیاتی برای جنین است و در این مرحله تمام ارگان‌ها و اعضای بدن جنین شروع به رشد می‌کند و در نتیجه بیش از حد گرم و داغ بودن محیط حمام برای مادر و فرزندش آسیب‌زا است و می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در آن‌ها شود. برای حمام کردن در بارداری در سه ماهه اول باید راه‌های زیر را در پیش بگیرید.
- از آب نسبتا گرم و ولرم در ماه های اولیه بارداری استفاده کنید.
- به مدت طولانی در وان آب دراز نکشید.
- از محصولات شوینده و بهداشتی فاقد مواد شیمیایی و ارگانیک در حمام استفاده کنید.
- فضای حمام را بیش از حد گرم نکنید.
حمام در بارداری: سه ماهه دوم
در سه ماهه دوم بارداری وضعیت مادر بسیار حساس است و باید تعادل بدنی خوبی داشته باشید. حمام کردن در بارداری باید حس آرامش را به شما القا کند و همچنین باید در سه ماهه دوم هنگام حمام قوانین زیر را در نظر داشته باشید:
- همیشه به طور منظم حمام کنید، مگر این که پزشک خلاف این دستور را داده باشد.
- حتما قبل از وارد شدن به داخل آب، از دمای مناسب آن اطمینان پیدا کنید.
- زمان دوش گرفتن را محدود کنید و بیش از حد آن را طولانی نکنید که دوش گرفتن‌های طولانی مدت می‌تواند منجر به عفونت واژنی شود.
- برای از بین بردن درد ساق پا، می توانید پاهای خود را در آب داغ فرو کنید و کل بدن را داخل آن نکنید.
حمام کردن در بارداری: سه ماهه سوم
در سه ماهه سوم بارداری، به دلیل نزدیک بودن زمان زایمان، ممکن است که با بدن درد مواجه باشید که حمام کردن یک راه عالی برای آرامش خود و بدنتان و همچنین ریلکس کردن می‌باشد. برای حمام در بارداری خصوصا در سه ماهه سوم باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- بدن خود را در یک حمام نسبتا گرم ریلکس کنید.
- هر زمان احساس کردید دمای آب بالاست و احساس راحتی ندارید، سریعا از حمام خارج شوید.
- وارد و یا خارج شدن از حمام در سه ماهه سوم کمی برایتان سخت است، پس بهتر است که از فرد دیگری کمک بگیرید.
- کنترل کردن وزن در اواخر بارداری کار سختی است و باید بیش از همیشه مراقب آن باشید. حتما مراقب سطح لیز حمام نیز باشید.
نکات مهم برای مادران بعد از حمام کردن در بارداری
حمام کردن در دوران بارداری علاوه بر اینکه کار آرام بخش و ریلکس کننده است، بلکه راهی عالی برای رفع خستگی عضلات می‌باشد. بنابراین هیچ ضرری ندارد که در این دوران حمام کنید، مگر این که بخواهید از آب بیش از حد گرم و داغ، استفاده کنید.
آب بیش از حد گرم در حمام دمای بدن را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد مشکلاتی برای جنین و مادر می‌شود. در بعضی از موارد حمام بخار، سونا و وان آب گرم نیز آسیب زننده است و به همین دلیل در دوران بارداری باید از آن‌ها دوری کنید.
ــ بهتر است که زنان باردار بعد از حمام آب سرد نخورند و در معرض هوای سرد قرار نگیرند چرا که مصرف آب سرد رحم را ضعیف کرده و ممکن است مشکلاتی را بروز دهد.
ــ زنان امروز مانند زنان گذشته قوی‌بنیه نیستند، به همین دلیل باید در دوران بارداری خیلی مراقب خود باشند، چرا که عدم رعایت نکات مهم بارداری می‌تواند مشکل آفرین باشد.
زمان مناسب برای حمام کردن در بارداری چه قدر است؟
به عنوان یک زن باردار فراموش نکنید که زمان استفاده از حمام آب گرم و چک کردن دمای آب حمام در طی دوران بارداری بسیار مهم است. برای این منظور زنان باردار نباید بیش از ۱۰- ۱۵ دقیقه در حمام بمانند. در واقع، این محدودیت زمانی اجازه نمی‌دهد تا بدن مادر بیش از حد گرم شده و با افزایش دمای درونی، باعث افزایش میزان استرس در جنین درون رحم شود.
موارد احتیاط حمام کردن در بارداری
بارداری نیاز به مراقبت ویژه‌ای از هر لحاظ دارد، مخصوصا اگر کارهای حساسی مثل حمام کردن در میان باشد. در این قسمت مواردی را به شما معرفی می‌کنیم که برای حمام کردن در بارداری باید به آن‌ها توجه کنید:
-از نشستن در وان‌های آب داغ و یا ایستادن زیر دوش آب داغ برای مدت طولانی خودداری کنید. اگر در مورد دمای آب شک دارید، از دماسنج استفاده کنید و دمای آب را با آن چک کنید.
-اغلب اوقات خانم‌ها از حمام کفی لذت می‌برند. در این دوران باید از محصولات شستشو با مواد شیمیایی سخت مثل فتالات و لاینرهای بی.پی.ای و دیگر مواد شیمیایی مضر خودداری کنید.
– استفاده از روغن‌های معطر تا جایی که امکان خودداری کنید زیرا که این روغن‌ها باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در شما می‌شود و حتی ممکن است باعث سقط جنین نیز بشود. حتی اگر از ترکیبات روغن مطمئن هستید، باز هم بهتر است که از آن استفاده نکنید.
-از اسکراب‌های بدن در این دوران استفاده نکنید زیرا بارداری پوست شما را حساس می‌کند و ممکن است که موادی مثل سدیم دومنیزی یا نمک فرنگی درون این اسکراب‌ها وجود داشته باشد و در نتیجه بدن شما را بیش از حد خشک می‌کند و رطوبت طبیعی آن را می‌گیرد. اگر اصرار به انجام این کار دارید از اسکراب‌های خانگی و ارگانیک استفاده کنید.
-برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست از لیف‌های اسفنجی سفت و خشن استفاده نکنید. بارداری در بافت پوستی شما تغییر ایجاد می‌کند و در نتیجه بهتر است که از لیف‌های نرم‌تر و لطیف‌تر استفاده کنید.
-از فیلترهای آب برای تصفیه آب آلوده استفاده کنید و بدن خود را در مواجهه با آب‌های تصفیه نشده قرار ندهید.
-از خوابیدن در وان تا جای ممکن دوری کنید و به یک دوش گرفتن ساده اکتفا کنید. وان‌ها آرامش‌بخش هستند اما خوابیدن و بلند شدن از آن کمی با خطر لیز خوردن و زمین خوردن همراه است.
-درجه حرارت آبی که برای حمام استفاده می‌شود باید بین 29 تا 32 درجه سانتی‌گراد باشد زیرا آب زیاد گرم سبب خستگی بیشتر خانم باردار خواهد شد.
در شش هفته آخر بارداری به علت بزرگی شکم و اشکال در حفظ تعادل بدن از وان در هنگام حمام کردن استفاده نکنید.
شنا کردن در دوران بارداری در استخری که آب آن مرتب تعویض می‌شود و عاری از میکروب است، ایرادی ندارد.
-اگر از عوارض بارداری مثل کمردرد رنج می‌برید، با موافقت پزشک حتی می‌توانید چند بار در روز نیز حمام کنید.
آیا استفاده از سونا و جکوزی در بارداری بی‌خطر است ؟
بهتر است از سونا یا جکوزی در بارداری اجتناب کنید، زیرا احتمال کم آبی، گرم شدن بیش از حد بدن و افت فشار خون را افزایش می دهد. خانم‌ها به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش میزان گردش خون در دوران بارداری معمولا احساس گرما می‌کنند.
علاوه بر افزایش این دما، سونا و جکوزی نیز می‌تواند دمای بدن را تا سطح خطرناکی بالا ببرد. جت‌های آب پر فشار در جکوزی گردش خون را تغییر داده و این فشار می‌تواند جنین را دچار استرس کند.
بخار ناشی از سونا دمای بدن را بالا برده و ضربان قلب جنین را تغییر می‌دهد، که می‌تواند باعث به وجود آمدن عوارض در کودک شود. درجه حرارت بالا در وان جکوزی ممکن است به سیستم بدن جنین شوک وارد کرده و منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس شود.
آیا حمام شیر و نمک اپسوم در بارداری مجاز است؟
نمک اپسوم (سولفات منیزیم) یک نمک معدنی طبیعی است که گاهی به آب حمام اضافه می شود. با این حال، قبل از افزودن آن به حمام، باید با پزشک خود مشورت کنید. مشخص نیست که آیا همیشه برای زنان باردار بی خطر است یا خیر. نمک اپسوم ممکن است به کاهش علائم زیر کمک کند:
- دردهای عضلانی، به ویژه دردهای شانه، گردن و پشت
- ناراحتی مفاصل
- سردرد و میگرن
- تهوع شدید صبحگاهی
افزودن نمک اپسوم به حمام بعد از بارداری نیز ممکن است به تسکین درد واژینال بعد از زایمان کمک کند.
عکس‌های بارداری حمام شیر که نشان دهنده یک زن باردار است که در یک وان پر از شیر دراز کشیده است یک یادگار بارداری ویژه است و تا زمانی که به شیر حساسیت ندارید، حمام شیر در دوران بارداری معمولا بی خطر است.
با این حال، فقط باید از شیر پاستوریزه استفاده کنید زیرا نوع غیر پاستوریزه می‌تواند حاوی باکتری‌های خطرناک باشد. اطمینان حاصل کنید که شیر فاسد نشده و دمای مایع را بالاتر از 98 درجه نگه دارید.
اما اگر هنوز با حمام کردن در وان احساس راحتی نمی‌کنید به جای آن یک دوش آرامش بخش بگیرید. زیر نبض سر دوش بایستید و اجازه دهید آب بدن شما را ماساژ دهد. این روش می‌تواند برای کمر درد معجزه کند!
استفاده از سونا و جکوزی در بارداری بی‌خطر است ؟