اگر مشکل جدی در بارداری و یا هنگام شروع زایمان و درد کشیدن نداشته باشید، زایمان طبیعی معمولاً مطمئنترین راه برای تولد نوزاد شما است. گروه ماما سلامت به شما 10 دلیل مهم برای انجام زایمان سزارین را خواهد گفت با ما همراه باشید.
با وجود اینکه بدن از نظر بیولوژیکی برای زایمان طبیعی ساخته شده است، اگر زایمان طبیعی، سلامت شما و نوزاد را به خطر بیندازد، نیاز به انجام زایمان سزارین دارید.
زایمان سزارین در چند هفتگی انجام میشود؟
این نوع زایمان معمولاً در هفته ۳۹ام بارداری انجام میشود و این یعنی نوزاد حداقل ۲ هفته زودتر از زایمان طبیعی متولد میشود. به همین جهت برخی از پزشکان سزارین را زایمان زودرس میدانند. هفتههای پایانی دوران بارداری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین جهت این روزها در سلامت جنین و خود مادر بسیار حائز اهمیت است.
تولد نوزاد شما در هر کدام از هفتههای بارداری تاثیر خاصی بر روی سلامت جسمی و مغزی نوزاد دارد. بنابراین تشخیص درست زمان زایمان بسیار مهم است. سعی کنید هفتههای پایانی تحت مراقبت بیشتری قرار بگیرید. بهترین زمان زایمان سزارین زمانی است که دوره بارداری تکمیل شده باشد. معمولا نوزادی که در هفته ۳۹ بارداری به دنیا بیاد احتمال مرده بودنش بسیار کاهش مییابد. بنابراین به پزشک خود در خصوص زمان زایمان اطمینان کنید.
انواع زایمان سزارین چیست؟
سزارین الکتیو یا انتخابی: زایمان سزارین ممکن است توسط پزشک قبل از تاریخ زایمان برنامه ریزی شود.
سزارین اورژانسی: در حین زایمان به دلیل بوجود آمدن شرایط اضطراری و مشکلات ضرورت پیدا کند.
10 دلیل مهم برای انجام زایمان سزارین
1.طولانی شدن زمان زایمان
زایمان طولانی مدت، دلیل تقریباً یک سوم سزارینها است. منظور از طولانی شدن زایمان چیست؟ اگر زمان درد کشیدن برای اولین زایمان بیشتر از 20 ساعت و برای مادرانی که قبلاً زایمان کرده ند بیشتر از 14 ساعت باشد، زایمان طولانی محسوب میشود. در این مواقع پزشک برای جلوگیری از بروز مشکلات و عوارض، تصمیم به انجام زایمان سزارین میگیرند. موارد زیر ممکن است باعث طولانی شدن زمان زایمان شوند:
- نوزادانی که برای مجرای زایمان بیش از حد بزرگ هستند.
- نازک شدن آهسته دهان رحم
- و یا چند قلو باردار بودن
2.قرار گرفتن نوزاد در موقعیت غیر طبیعی
برای مقدور بودن زایمان طبیعی، سر نوزاد باید در نزدیکی کانال زایمان قرار گیرد. اما گاهی نوزادان به جای سر، پاها و یا باسن خود را به سمت کانال قرار میدهند، که به عنوان زایمان بریچ شناخته می شود.
گاهی ممکن است شانه یا پهلوی آنها به کانال زایمان نزدیک است که به عنوان زایمان عرضی شناخته میشود. در چنین شرایطی زایمان سزارین امنترین راه برای زایمان است، مخصوصاً برای مادرانی که چندقلو باردار هستند.
3.پریشانی جنین
پریشانی جنین نشان دهنده این است که حال جنین شما طبیعی و خوب نیست: نوزاد اکسیژن کافی از طریق جفت دریافت نمیکند. در چنین مواقعی پزشکان زایمان سزارین اورژانسی را انتخاب میکنند.
4.نقصهای هنگام تولد
برای کاهش مشکلات و عوارض زایمان نوزادانی که دچار برخی از نقصهای مادرزادی (مانند مایع اضافی در مغز و یا بیماریهای مادرزادی قلبی) هستند، پزشکان تصمیم به سزارین میگیرند.
5.سزارین تکراری
اگرچه برای بعضی از مادرانی که قبلاً سزارین انجام دادهاند ممکن است امکان زایمان طبیعی وجود داشته باشد، ولی بهتر است پزشک با توجه به شرایط شما تصمیم بگیرد که آیا زایمان طبیعی بعد از سزارین بهترین و امنترین گزینه برای شما هست یا خیر.
6.ابتلای مادر به بیماری
اگر مادر با برخی بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی، فشار خون بالا در بارداری و یا دیابت زندگی میکند، ممکن است زایمان طبیعی گزینه مناسبی نباشد. همچنین در صورت ابتلای مادر به بیماری ایدز، تبخال تناسلی و یا هر عفونت دیگری که میتواند از طریق زایمان طبیعی به نوزاد منتقل شود، پزشکان سزارین را پیشنهاد میکنند.
مطالعه مقاله فشار خون بالا در بارداری چیست؟ چگونه کنترل و درمان می شود در مجله ماماسلامت را به شما توصیه می کنیم.
7.افتادگی بند ناف
زمانی که بند ناف قبل از تولد نوزاد از دهانه رحم میلغزد، به آن افتادگی بند ناف میگویند. این امر جریان خون نوزاد را کاهش میدهد و سلامت کودک را به خطر میاندازد. در چنین مواقعی زایمان سزارین اورژانسی ضرورت پیدا میکند.
8.عدم تناسب سر نوزاد با لگن مادر (Cephalopelvic disproportion:CPD)
CPD زمانی رخ می دهد که لگن مادر باردار برای زایمان طبیعی بسیار کوچک است، و یا سر نوزاد برای کانال زایمان خیلی بزرگ است. در هر صورت، کودک نمیتواند به طور ایمن از واژن عبور کند. در چنین مواقعی زایمان سزارین گزینه ی بهتری نسبت به زایمان طبیعی است.
9.اختلالات جفت
یکی دیگر از دلایل انجام زایمان سزارین که باعث میشود پزشک تصمیم به سزارین بگیرد، وجود جفت سرراهی است. جفت سرراهی به وضعیتی گفته میشود که جفت به صورت غیرطبیعی در قسمت پائینی رحم قرار میگیرد.
در چنین شرایطی جفت به طور جزئی و یا کامل دهانه رحم را سد میکند. همچنین اگر جفت از دهانه رحم جدا شود، به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به جنین نیاز فوری به انجام سزارین است.
10.چندقلو باردار بودن
به دلیل احتمال بروز خطرات احتمالی برای مادر و نوزادان برای زایمان چندقلوها، سزارین ایمنترین راه است. زیرا ممکن است زایمان طولانیتر از معمول شود و یا یک یا چند نوزاد در موقعیت نامناسبی برای زایمان طبیعی قرار داشته باشند.
نحوه انجام زایمان سزارین چگونه است؟
در ادامه بررسی روند و ضرورت انجام سزارین، به شرح نحوهی عمل زایمان سزارین میپردازیم. ابتدا بیحسی اپیدورال برای تسکین درد زایمان یا بیحسی نخاعی برای زایمان بدون درد و یا بیهوشی کامل انجام میشود. در مراحل عمل، سپس با ایجاد برشی در پوست و دیوارهی رحم به صورت افقی یا عمودی، نوزاد را از رحم خارج میکنند. پس از قطع بند ناف، برشهای دیوارهی رحم و پوست با بخیه دوخته میشود.
موارد گفته شده در مراحل سزارین با بیهوشی کامل و مراحل سزارین با بیحسی تفاوتی ندارد. در سزارین با بیهوشی کامل، ماده بیهوشکننده از راه خون و تنفس وارد بدن مادر شده و مادر کاملاً بیهوش میشود. در سزارین با بیحسی، ماده بیحسی یا بیدردی از راه کمر به مادر تزریق میشود.
برای مطالعه بیشتر از مقاله سزارین با بیهوشی یا بی حسی کدام یک بهتر است؟ در وبلاگ ماما سلامت را مورد بازدید خود قرار دهید.
زایمان سزارین چه عوارضی دارد؟
برخی از عوارض شایع زایمان سزارین شامل موارد زیر میشود :
- احساس سردرد بعد از به هوش آمدن
- عفونت و چسبندگیهایی در رحم و لولهها و حتی در مواردی حتی رودهها
- احساس درد و کشیدگی در ناحیه بخیه شده
- طولانی بودن زمان بستری در بیمارستان
- لگن درد و نقاهت طولانیتر نسبت به جراحی
- خون ریزیهای پس از عمل که می تواند در افراد کم و زیاد باشد
- عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیهها
اینها از جمله مواردی است که مادران را بعد از زایمان سزارین درگیر میسازد. زمانی که چارهای به جز انتخاب این نوع از زایمان نداشتید که هیچ اما زمانی که زایمان سزارین را به دلخواه خود انتخاب میکنید، باید عوارض آن را نیز بپذیرید.
باید توجه کرد که در کنار این عوارض، مزایای زایمان سزارین نسبت به طبیعی نیز قابل تامل است. اغلب بانوان از درد زایمان طبیعی میترسند و به همین دلیل این نوع زایمان را انتخاب میکنند. در زایمان سزارین که فرد باید در دفعات متعدد مورد معاینه قرار بگیرد ممکن است برای خیلی از بانوان احساس شرم داشته باشد و مایل به انجام این کار نباشند.
چرا برخی مادران تمایل به انجام زایمان سزارین دارند؟
برخی از زنان برای زایمان اولین بچهشان خواستار انجام سزارین به صورت انتخابی هستند. معمولا این تقاضا به این دلایل انجام میشود:
– ترس از درد زایمان و وضع حمل.
– ترس از آسیب رسیدن به کف لگن.
– ترس از اختلالات جنسی پس از زایمان طبیعی.
اگر مادر اولین حاملگیاش را میگذراند درد زایمان و وضع حمل برای او ناشناخته است و این ناآگاهی ممکن است ترسآفرین باشد، به خصوص که زن داستانهای ترسناکی در مورد زایمان طبیعی یا عوارض ناشی از آن شنیده باشد.
اگر آدمی باشید که علاقه دارید همه کارهای زندگیتان در حد دقیقه منظم و برنامه ریزیشده باشد، انتظار برای یک تاریخ نامعلوم برای تولد نوزادتان ممکن است برایتان غیرقابل تحمل باشد. یا اگر قبلا یک زایمان طبیعی داشتهاید که به راحتی انجام نشده است، ممکن است از تکرار این تجربه هراس داشته باشید.
اگر ترس علت خواسته شما برای انجام زایمان سزارین انتخابی است، بحث صریح با دکترتان و نیز شرکت در کلاسهای آموزشی زایمان میتواند به شما کمک کند. وقتی هم که زن دیگری میخواهد تجربه به اصطلاح وحشتناک خود از زایمان را به شما بگوید، مودبانه اما محکم به او بگویید فعلا نمیخواهید به او گوش دهید و بعد از زایمانتان ماجرای او را خواهید شنید.
اگر زایمان طبیعی قبلیتان واقعا مشکل و ناراحتکننده بوده است، باید توجه داشته باشید که هیچ دو زایمانی مانند هم نیستند و زایمان دومتان ممکن است تجربه کاملا متفاوتی باشد. با دکترتان در این مورد که علت مشکل بودن زایمان قبلیتان چه بوده است، بحث کنید. ممکن است کارهایی باشد که بتوانید انجام دهید تا در زایمان دومتان تجربه بهتری داشته باشید.
اگر پزشکتان هم تقاضای شما برای انجام سزارین انتخابی را قبول میکند، تصمیم با خود شماست. در مورد خطرات و منافع هر دو شیوه زایمان اطلاعات به دست آورید و در این مورد با دکترتان بحث کنید، اما نگذارید که ترس عامل تصمیمگیریتان باشد.
انواع روشهای انجام زایمان سزارین
سزارین با روشها و برشهای مختلف روی پوست و رحم با توجه به شرایط و وضعیت قرارگیری جنین انجام میشود، اما از روی برش پوست هیچگاه نمیتوان به برش رحم پی برد.
سزارین کلاسیک با برش طولی
این روش در زایمانهای زودتر از موعد که هنوز بخش تحتانی رحم تشکیل نشده است یا مشکلاتی مانند چسبندگی در پایین رحم، استفاده میشود. در این روش یک برش در خط وسط و برش طولی رحم یک فضای بزرگ برای زایمان ایجاد میشود. امروزه به دلیل عوارض آن به ندرت از این روش استفاده میشود.
سزارین با برش عرضی
در این روش با یک برش عرضی بالای مثانه مادر را در معرض عوارض کمتری قرار میدهند. در این روش خونریزی و عوارض زودرس و دیرس برای مادر کمتر میشود، همچنین احتمال زایمان واژنی بعد از سزارین در حاملگی بعدی وجود دارد.
سزارین اصلاحشده Misgav Ladach
این روش تقریباً از سال 1990 در سراسر جهان استفاده میشود. از مزایای این روش بهبود سریع مادران بعد از عمل جراحی است. با این حال خطر ابتلا به جدا شدن جفت و پارگی رحم در بارداریهای بعدی وجود دارد.
سزارین و هیسترکتومی
در موارد خونریزی شدید و مقاوم به درمان یا زمانی که جفت از رحم جدا نمیشود، برای نجات جان مادر مجبور خواهند شد بعد از سزارین رحم را بردارند.
تغذیه مادر پس از زایمان سزارین
توصیه میشود تا یک هفته پس از سزارین از خوردن غذاهای نفاخ مثل میوه خام، آب میوههای کارخانهای چون ساندیس و….. ، حبوبات و پلو و خورشت بپرهیزید. غذاهایی چون کباب، جوجه کباب، گوشت یا مرغ آب پز و سبزیجات پخته مثل هویج، کدو، سیب زمینی و آب رقیق کمپوت مناسب ترند. در صورت یبوست از روغن زیتون، آلو و انجیر خشک خیس کرده استفاده شود.
مراقبتهای بعد از زایمان سزارین
-طبیعی است که چندین روز پس از سزارین دچار گرفتگی، درد شکمی و خونریزی واژن شوید.
-ممکن است ترشحاتی داشته باشید که طی چند هفته از قرمز تیره یا قهوه ای به رنگ روشنتر تغییر پیدا میکند. برای اینکار میتوانید از نوار بهداشتی استفاده کنید.
-بهتر است تا 2 ماه از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.
-همچنین ممکن است محدودیتهای دیگری در فعالیت های روزمره خود داشته باشید، از جمله فعالیتهای شدید، رانندگی یا بلند کردن سنگین. بهتر است تا بهبودی کامل از انجام این امور بپرهیزید.
-مصرف داروهایی مانند آسپرین میزان خونریزی شما را افزایش می دهد بهتر است فقط داروهای تجویز شده توسط پزشک زنان و زایمان خود را مصرف کنید و در رابطه با زمان مصرف آسپرین در صورت لزوم، با پزشک خود مشورت کنید.
-برای ویزیت و پیگیری وضعیت خود بهتر است زمانی را مشخص کرده و به پزشک خود مراجعه کنید بهترین زمان معمولاً 2 تا 3 هفته بعد از عمل است.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم سریعا با متخصص زنان و زایمان خود ارتباط برقرار کنید:
- خونریزی شدید واژن
- ترشحات غیر عادی از مهبل
- تب یا لرز
- درد شدید شکم (شکم)
- افزایش درد، قرمزی، تورم، یا خونریزی از ناحیه برش
- درد پا
- اختلال در تنفس، درد قفسه سینه یا تپش قلب
بعد از زایمان سزارین اقداماتی که در منزل باید رعایت شوند، عبارتند از:
- استراحت کردن، به خصوص طی چند هفته اول پس از زایمان
- مراقبت در خصوص عدم وارد آمدن فشار به ناحیه شکم و استفاده از شکم بند
- نوشیدن آب و مایعات
- عدم برقراری رابطه جنسی به مدت چهار تا شش هفته
- مصرف داروهای مسکن در صورت لزوم
در صورت مشاهده علائم زیر، به پزشک مراجعه کنید:
- درد در سینهها به همراه تب
- ترشح بد بو از واژن و یا مشاهده لخته خون بزرگ
- درد هنگام دفع ادرار
- علائمی از عفونت مانند تب بالای سی و هشت درجه، قرمزی، تورم و یا ترشح از بخیهها
زایمان سزارین، دوره نقاهت طولانی دارد و مواردی مانند دیابت، باعث طولانی شدن این دوره خواهند شد. در این جا، به بررسی مواردی میپردازیم که به تسریع روند بهبودی بعد از زایمان سزارین کمک میکنند.
استراحت
استراحت کردن، یکی از مهم ترین نکات بعد از زایمان سزارین میباشد. معمولا بعد از به دنیا آمدن نوزاد، روند خواب والدین مختل میشود. به همین خاطر هر زمان که نوزاد میخوابد، مادر نیز باید به استراحت بپردازد.
راه رفتن
انجام فعالیتهای شدید و بلند کردن اجسام سنگین طی چند هفته اول بعد از زایمان ممنوع است. پیاده روی و راه رفتن برای مادر همواره توصیه میشود. راه رفتن از لخته شدن خون و بروز مشکلات قلبی و عروقی پیشگیری میکند.
پیشگیری از بروز یبوست
تغییرات هورمونی، ضعیف شدن عضلات و ماهیچههای معده و دراز کشیدنهای طولانی مدت می توانند باعث یبوست شوند. یبوست شدید خود یکی از علل وارد آمدن فشار و آسیب به برش ها و بخیهها میباشد. نوشیدن آب و مایعات، مصرف قرصهای مسهل و یا مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر مانند میوه و سبزیجات، از بروز یبوست پیشگیری میکند.
کنترل درد با مصرف داروهای مسکن تجویز شده از سوی پزشک
پزشک با توجه به وضعیت و شرایط شما ممکن است دستورالعمل و راهکارهای درمانی ویژه ای را به شما ارائه دهد. همچنین باید به بررسی علائم عفونت بعد از انجام زایمان سزارین نیز بپردازید. بارداری و تولد نوزاد گاهی غیرقابل پیش بینی است، به همین دلیل بهتر است در صورت نیاز خود را برای سزارین هم آماده کنید.
بازدید کنندگان محترم پیشنهاد ما به شما بازدید از مقاله در چه سنی نوزاد اسم خود را تشخیص می دهد؟ از سایت ماماسلامت می باشد.
آمادگیهای قبل از زایمان سزارین
قبل از زایمان، انجام یک سری آزمایشها مانند آزمایش خون ضروری است، تا اطلاعاتی در خصوص نوع گروه خونی و سطح هموگلوبین خون (جزء اصلی گلبول های قرمز) بدست بیاید. با انجام این تست امکان تزریق خون در صورت لزوم و حین زایمان وجود دارد.
در منزل
بهتر است مادر روز قبل از زایمان استحمام کند. موهای زائد ناحیه تناسلی بایستی اصلاح شوند تا از بروز عفونت نیز پیشگیری شود.
در بیمارستان
ناحیه شکم ابتدا بایستی کاملا تمیز شود. لولهای به نام کاتتر در داخل مثانه جهت جمع آوری ادرار قرار داده خواهد شد. مایعات و داروهای ضروری نیز از طریق تزریق داخل وریدی، به بدن مادر فرستاده میشوند. خالی بودن مثانه، احتمال بروز آسیب و صدمه حین جراحی را به حداقل میرساند. معمولا جهت پیشگیری از بروز عفونت، قبل از جراحی، داروهای آنتی بیوتیک به مادر داده خواهد شد.
مطالعه مقاله علت بروز کمر درد بارداری چیست؟ در وبلاگ ماماسلامت را به شما پیشنهاد میکنیم.
نتیجه گیری
امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا زایمان طبیعی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد، چرا که این نوع زایمان خطرات بسیار کمتری برای مادر و فرزند در کوتاه مدت و بلند مدت به همراه دارد. علی رغم تمامی نکات و اطلاعات ذکر شده توصیه میشود برای دریافت مشاوره برای انجام زایمان سزارین به بهترین متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا وضعیت سلامتی شما به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.
کسی که سزارین داشته میتونه زایمان طبیعی داشته باشد؟
آیا زایمان طولانی مدت برای مادر و بچه خطر داره؟
نه بیشتر از 20 ساعت طول بکشه سزارین میکنن و حین پروسه درد و زایمان مادر و ضربان قلب بچه کنترل میشه.