عفونت واژن یکی از مشکلاتی که ممکن است زنان و حتی دختران با آن مواجه شوند. برای بررسی بیشتر این موضوع، ماما سلامت مطالب زیر را گردآورده است تا در اختیار شما قرار دهد.
واژینیت توصیف شرایطی است که موجب عفونت یا التهاب واژن میشود. عفونت واژینال، التهاب واژن و فرج (قسمت خارجی دستگاه تناسلی) را توصیف میکند. درمان علائم عفونت واژن به کمک پزشک متخصص زنان انجام میشود.
در شرایط نرمال ممکن است روزانه از واژن خانمها مقداری ترشح خارج شود که این ترشحات ظاهری شفاف تا شیری رنگ و بدون بو دارند و محیط واژن و ناحیه تناسلی را مرطوب نگه میدارند. اگر روزانه مقداری از این ترشحات از بدن شما خارج میشود؛ طبیعی است و مشکلی وجود ندارد. اگر ترشحات خارج شده تغییر رنگ دادند، مقدار تخلیه ترشح از واژن تغییر کرد، به هنگام ادرار کردن درد یا سوزش داشتید، هنگام مقاربت درد، خونریزی یا لکهبینی داشتید، ممکن است دچار عفونت واژن شده باشید.
علل عفونت واژن کدامند؟
دلایل عفونت واژن بسیار زیاد است؛ پزشک، عفونت را بر اساس علت آن تشخیص داده و درمان میکند. علل رایج عفونت واژن عبارتاند از:
عفونتهای باکتریایی: بعضی از باکتریها معمولا در واژن شما یافت میشوند. رشد بیش از حد باکتریهای غیر فلور میتواند باعث واژینوز باکتریایی شود.
عفونتهای مخمری: عفونتهای مخمری معمولا توسط یک قارچ به نام Candida albicans ایجاد میشود. بسیاری از موارد، از جمله آنتی بیوتیکها، میتوانند تعداد باکتریها و قارچ را در واژن کاهش دهند. این کاهش میتواند منجر به رشد بیش از حد مخمر و ایجاد عفونت در ناحیه تناسلی شود.
عفونتهای انگلی:Trichomoniasis این عفونت واژن ناشی از یک انگل پروتوزایی است که میتواند از طریق مقاربت جنسی منتقل شود.
آتروفی واژن: این حالت معمولاً بعد از یائسگی اتفاق میافتد. همچنین زمانی که میزان استروژن شما کاهش مییابد (مانند زمان شیردهی)، کاهش سطح هورمون باعث نازک شدن و خشکی واژن میشود. این امر باعث به وجود آمدن علائم عفونت واژن و ناحیه تناسلی میشود.
سایر موارد: صابونها، شستشوی بدن، عطرها و واکسنهای واژینال همه میتوانند یکی دیگر از دلایل عفونت واژن باشند و باعث التهاب شوند.
عوارض عفونت واژن
از اصلیترین عوارض عفونت واژینال، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمال ابتلا به HIV
- احتمال ابتلا به التهاب لگن
- احتمال نازایی در زنان
- احتمال سقط جنین
بیتوجهی به این بیماری، ممکن است باعث گسترش آن و درگیر کردن رحم و مجاری آن شود. به خاطر داشته باشید، جلوگیری از انواع عفونت واژن، همیشه امکانپذیر نیست. با این حال، در نظر گرفتن موارد فوق به شما کمک خواهد کرد تا احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.
انواع عفونت واژن کدامند؟ علائم آنها چیست؟
از رایجترین انواع عفونت واژن که زنان و دختران جوان بسیاری در طول زندگی خود به یکی از آنها دچار میشوند میتوان موارد زیر را نام برد:
عفونت قارچی
عفونت قارچی با علائمی نظیر، خارش ناحیه تناسلی، ملتهب شدن ناحیه واژن، سوزش ادرار و نیز دردهای هنگام رابطه جنسی همراه است. به طور کلی ۷۵ درصد از زنان و دختران جوان در دوران باروری شان حداقل یک بار عفونت قارچی را تجربه میکنند.
ترشحات ناشی از عفونت قارچی سفید رنگ است، بوی خاصی ندارد و غلظت بالایی دارد. ترشحات این عفونت پنیری شکل میباشد.
عفونت باکتریال
در این نوع عفونت، درد و نشانه خاصی در بخش واژینال وجود ندارد. در مواردی صرفاً شاهد بروز خارش خواهیم بود.
ترشحاتی که در اثر بروز عفونت باکتریایی به وجود میآید، سفید مایل به خاکستری است. ترشحات بسیار بد بو است و بوی ماهی میدهد. میزان ترشحات در این نوع عفونت بسیار زیاد است.
عفونت تریکومونایی
این عفونت یکی دیگر از انواع عفونت واژن است که علائمی همچون دردهای شکمی، خارش، سوزش ادرار را از خود نشان میدهد. از مهمترین ویژگیهای این نوع عفونت این است که این عفونت در مردان نیز قابل بروز و ظهور است. بنابراین زنانی که به این نوع عفونت ناحیه تناسلی مبتلا میشوند، همسرانشان نیز باید تحت درمان قرار گیرند. ترشحات در زنان مبتلا به این عفونت به رنگ سبز یا زرد است. بسیار بد بو و کف آلود میباشد.
عفونتهاي مقاربتی بدون علامت
بسـیاري از عفونتهای مقاربتی هیچ علامتی ندارند (بدون علامت هستند). با این حال، حتی در این موارد هم احتمال انتقال عفونت به شریک جنسـی فرد آلوده وجود دارد. بنابراین لازم است که طی رابطه جنسی، از ابزارهاي حفاظتی مانند کاندوم استفاده شود.
باید مرتباً توسط پزشک خود از نظر عفونتهاي مقاربتی بررسی شـوید تا بتوانید یک عفونت را پیش از انتقال آن، شناسایی و درمان کنید. بـرخی از بیماریها (مانند هپاتیت B) و ایدز میتوانند بدون تماس جنسی و به وسیله انتقال خون از یک فرد آلوده منتقل شوند. سایر موارد مانند سوزاک، تنها از راه تماس جنسی قابل انتقال هستند.
علائم عفونت واژن
واژن و ناحیه تناسلی زنان ترشحات مختلفی دارد که معمولاً شفاف و کمی سفید رنگ میباشند. این سیستم راهی است که واژن خود را تمیز میکند. این ترشح بویی ندارد و باعث خارش نمیشود. این ترشحات در دوران قاعدگی به شکل متفاوتی هستند. گاهی اوقات این ترشحات رقیقتر هستند و گاهی اوقات غلیظتر میباشند.
اگر ترشح بوی شدیدی داشته باشد و یا باعث سوزش و خارش شود، احتمالاً مشکلی وجود دارد. برقراری رابطه جنسی میتواند منجر به وخیمتر شدن علائم شود. علائم عفونت واژن در شبها شدیدتر میشود. در صورت مشاهده موارد زیر باید به پزشک مراجعه کرد:
- تغییر در رنگ، بو و غلظت ترشحات واژن
- خارش، تورم و حساس شدن محیط بیرونی ناحیه تناسلی
- سوزش هنگام ادرار کردن
- رابطه جنسی دردناک
دلایل عفونت واژن مکرر
برای جلوگیری از بروز مجدد عفونت واژینال، بهتر است با دلایل عفونت واژن مکرر آشنا شوید تا ضمن قطع چرخه مجدد بیماری بتوانید زندگی آسودهای داشته باشید. علت طولانی شدن انواع عفونت واژن میتواند مرطوب نگه داشتن مداوم ناحیه تناسلی و استفاده مکرر از آنتی بیوتیکها باشد.
در بدن سیستمی با عنوان تعادل میکروارگانیسمی وجود دارد. یعنی همیشه در تمام قسمتهای بدن مانند پوست، رودهها، واژن و … میکروبهای مضرر و مفید در رقابت برای حذف همدیگر هستند. هنگامی که شما از آنتی بیوتیکها به مقدار زیاد یا به صورت خود درمانی استفاده میکنید، زمینه رشد قارچها را فراهم میکنید. قارچها همیشه در محیط مرطوب رشد میکنند. لذا جهت جلوگیری از علائم عفونت واژن، هر نوع دارو را باید با مشورت با متخصص استفاده کنید.
آیا عفونت واژن میتواند به خودی خود برطرف شود؟
با اینکه برخی از افراد ممکن است درمانهای خانگی یا بدون نسخه را برای انواع عفونت واژن انتخاب کنند، افراد خاصی هستند که باید در صورت مشاهده علایم عفونت واژن، به پزشک مراجعه کنند. این افراد عبارتند از:
کسانی که مکررا به عفونت مخمری مبتلا میشوند. (چهار بار یا بیشتر در سال)
بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده یا بیماریهایی مانندHIV، و افرادی که به دلیل مصرف برخی داروهای خاص، سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
زنان باردار
افرادی که درمانهای خانگی یا داروهای بدون نسخه برایشان پاسخ نمیدهد.
زنانی که مطمئن نیستند علائمشان از عفونت مخمری باشد.
کسانی که احتمالاً در معرض بیماری مقاربتی (STD) قرار داشتهاند.
پیشگیری از انواع عفونت واژن
هرچند همیشه نمیتوان از علائم عفونت واژن پیشگیری کرد، پیروی از نکات زیر، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش میدهد:
- عدم استفاده از اسپریها و پودرهای خوشبوکننده
- پرهیز از استفاده از دستمال توالت، تامپون یا نوار بهداشتی معطر
- خودداری از شستشوی ناحیه تناسلی با صابون
- نپوشیدن لباس تنگ (نبود جریان هوا و محبوس شدن رطوبت در این ناحیه، خطر عفونت را بسیار افزایش میدهد.)
- تعویض لباس شنا و ورزشی خیس در اسرع وقت
- استفاده از ژل بهداشتی بانوان بدون عطر
- شست و شوی ناحیه واژن بعد از ادرار، از جلو به عقب (هیچگاه اجازه ندهید آلودگی مقعد با ناحیه واژن تماس پیدا کند.)
- پوشیدن لباس زیر نخی
- پرهیز از پوشیدن شلوار و لباس زیر و ساق شلواری تنگ
- عدم استفاده از دوشهای واژینال
- خودداری از استحمام با آب داغ
- عدم استفاده از جکوزی
امروزه برای جلوگیری از عفونت واژن و مشکلات از این قبیل، استفاده از کاپهای قاعدگی بسیار مرسوم شده است. این کاپها طوری طراحی شده اند که کمترین آلودگی را در حین استفاده خواهند داشت. همچنین درصورت استفاده از کاپ پریود، میتوانید برای ضدعفونی بهتر و موثر تر از دستگاه ضدعفونی کننده کاپ قاعدگی استفاده نمایید.
خرید دستگاه ضدعفونی کننده کاپ قاعدگی
دستگاه ضد عفونی کننده کاپ قاعدگی
درمان انواع عفونت واژن در خانه
عفونتهای قارچی واژینال را میتوان به آسانی در خانه درمان کرد. اما برای بهبودی عفونت باکتریال، آتروفی واژنی و عفونت تریکومونیازیس حتما به درمان پزشکی نیاز است. در کنار درمان دارویی میتوانید با روشهای بهبود واژینیت در خانه فرآیند آن را سرعت ببخشید.
بهترین گزینههای درمان انواع عفونت واژن در خانه عبارتاند از:
- مصرف ویتامین C
- استفاده از پماد موضعی واژن دارای ویتامین E
- مصرف لبنیات پروبیوتیک
- مصرف بیشتر سیر در ترکیبات غذایی (از گذاشتن مستقیم سیر در واژن خودداری کنید)
- نشستن به مدت ۲۰ دقیقه در ترکیب نصف استکان سرکه سیب و وان آب گرم
- استفاده از شیاف واژینال سیاه دانه و عسل
نتیجه گیری
همانگونه که گفتیم عفونت واژن که به آن واژینیت نیز گفته میشود، کلمهای برای اختلالات مختلفی است که باعث التهاب یا عفونت واژن میشود. دلایل عفونت واژن میتواند توسط ارگانیسمهایی مانند مخمر یا باکتریها یا در اثر تحریکات شیمیایی یا هورمونی ایجاد شود. همچنین در برخی موارد افراد ممکن است دچار واژینیت غیرعفونی شوند. کلید درمان علائم عفونت واژن، تشخیص نوع صحیح عامل عفونت است. به همین دلیل بسیار مهم است که هرگونه علائمی که دارید را همراه با قوام، مقدار و بوی هر گونه ترشح غیرطبیعی واژن خود، به یک پزشک متخصص زنان اطلاع دهید.