عفونت ادراری در بارداری عارضه ای است که در 2 تا 10 درصد از زنان باردار وجود دارد. عفونت ادراری یا عفونت مثانه یک بیماری باکتریایی در مجاری ادرار است که در زنان باردار در هفته های ششم تا بیست و چهارم بارداری شایع است.
عفونت دستگاه ادراری در زنان نسبت به مردان بیشتر است و دلیل این موضوع آناتومی بدن زنان است که باعث می شوند باکتری ها به راحتی از راه واژن یا مقعد به مجاری ادرار راه پیدا کنند.
[ez-toc]
عفونت ادراری چیست؟
عفونت مجرای ادرار عارضه شایعی است که نتیجه عفونت باکتریایی دستگاه ادرار است. نیمی از بانوان دست کم یک بار در طول عمر خود تحت درمان های مخصوص عفونت ادراری قرار می‌گیرند.
عفونت ادراری تحتانی
عفونت مجرای ادراری که مثانه را درگیر کند، التهاب مثانه (سیستیت) یا عفونت مجرای ادرار تحتانی نامیده می‌شود.
عفونت ادراری فوقانی
عفونتی که به کلیه ها نیز سرایت کرده باشد، عفونت مجرای ادرار فوقانی یا پیلونفریت نامیده می‌شود.
بانوان باردار به دلیل تغییر هایی که در این دوران در بدنشان رخ می‌دهد، بیشتر مستعد عفونت ادراری در بارداری هستند. هورمون پروژسترون عضله های لوله هایی (حالب) را شل می‌کند که کلیه ها را به مثانه متصل می‌کند. به این ترتیب حرکت ادرار از کلیه به مثانه آهسته می‌شود. بزرگ تر شدن رحم نیز جریان ادرار را آهسته می‌کند. در نتیجه باکتری ها قبل از دفع از بدن زمان بیشتری برای رشد کردن دارند.
چرا عفونت ادراری در بارداری بیشتر اتفاق می افتد؟
عفونت ادراری در بارداری شایع است. به این دلیل که جنین در حال رشد می‌تواند به مثانه و مجاری ادراری فشار وارد کند. این کار باکتری ها را به دام می‌اندازد یا باعث نشت ادرار می‌شود. تغییرات فیزیکی نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شود.
در اواسط شش هفته بارداری، تقریبا همه زنان باردار با گسترش مجرای ادرار مواجه می‌شوند که گسترش آن تا زمان زایمان، ادامه پیدا می‌کند. مجاری ادراری بزرگتر، همراه با افزایش حجم مثانه و کاهش صدای مثانه، همه باعث می‌شود که ادرار در مجرای ادرار ساکن شود. این اتفاق باعث می شود تا باکتری ها رشد کنند و عفونت ادراری در بارداری پیش بیاید.
ادرار یک زن باردار غلظت بیشتری دارد. همچنین دارای انواع خاصی از هورمون ها و قند است. این می‌تواند رشد باکتری را تشویش کند و توانایی بدن شما را برای مقابله با باکتری‌های بد که سعی در ورود دارند، کاهش دهد.
برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد می‌کنیم از مقاله نکاتی مهم درباره لباس زیر مناسب برای دوران بارداری در وبلاگ ماما سلامت بازدید نمایید.
علل عفونت ادراری در بارداری چیست؟
عوامل متعددی می‌توانند به عفونت ادراری در دوران بارداری منجر شوند، از جمله:
-تغییرات هورمونی، اتساع عضلات به دلیل آزاد سازی هورمون های بارداری مانند پروژسترون یک فرصت عالی به باکتری ها می‌دهد تا به مجاری ادراری وارد شده و سبب عفونت ادراری در بارداری شوند.
-بزرگ شدن رحم و جنین و فشار بر روی مثانه (طبیعتا در بارداری چند قلویی، خطر عفونت ادراری در بارداری بیشتر است.)
-مقاربت در طول بارداری، داشتن رابطه جنسی در طول بارداری کاملا بلامانع است (مگر اینکه پزشک توصیه هایی در این زمینه کرده باشد) اما نکته ای وجود دارد و آن پتانسیل ایجاد عفونت ادراری در حین رابطه جنسی است، زیرا باکتری های اطراف واژن می‌توانند طی رابطه جنسی وارد پیشاب راه شوند و باعث عفونت ادراری در بارداری می شود.
-طول مجرای ادرار کوتاه در زنان
-ناهنجاری‌های دستگاه ادراری
-باکتری های روده، باکتری های ایجاد کننده عفونت ادراری در بارداری می‌توانند از چندین محل آمده باشند. باکتری مهاجم شایع، «اشریشیاکلی» نام دارد و از آن جا که مجرای خروجی مثانه نزدیک به راست‌روده (مقعد) قرار گرفته است، باکتری روده به راحتی وارد مجرای ادرار می‌شود.
-استرپتوکوک گروه B، این نوع باکتری که به طور شایع در دستگاه گوارش زندگی می‌کند نیز می‌تواند سبب عفونت ادراری در بارداری شود. در اواخر بارداری پزشک احتمالا برای تشخیص عفونت استرپتوکوک برای شما آزمایش درخواست خواهد کرد و اگر لازم بود با آنتی بیوتیک تجویزی درمان می‌شوید.
برخی عوامل خطر غیر قابل اجتناب عفونت ادراری در بارداری نیز وجود دارند. اگر هر کدام از موارد زیر را داشتید با پزشک خود در میان بگذارید:
- تاریخچه ای از عفونت ادراری تکرار شونده
- دیابت بارداری
- بیماری سلول داسی شکل
- بیماری کلیوی
- سابقه جراحی دستگاه ادراری
مطالعه مقاله عوارض زگیل تناسلی در بارداری و بر روی جنین چیست از وبسایت ماماسلامت را مورد بازدید قرار دهید.
عفونت ادراری در بارداری خطرناک است؟
هرگونه عفونت در دوران بارداری می‌تواند برای شما و کودک شما بسیار خطرناک باشد. زیرا عفونت ها خطر زایمان زودرس را افزایش می‌دهند. اگر عفونت ادراری در بارداری درمان نشود در زمان زایمان و بعد از آن ممکن است علائم عفونت ادراری شدید تر خود را نشان دهد.
در صورت بروز علائم عفونت ادراری در بارداری به پزشک خود اطلاع دهید. در صورت تجویز آنتی بیوتیک، حتما تا آخرین قرص را بخورید تا آن عفونت را از بین ببرید.
عوارض عفونت ادراری در بارداری
- کاهش رشد داخل رحمی جنین
- وزن کم هنگام تولد نوزاد
- عفونت کلیه
- عفونت رحم پس از زایمان
- افزایش خطر سقط جنین(بازدید از مقاله علائم سقط جنین در ماه اول بارداری و تشخیص آن از سایت ماماسلامت توصیه ما به شما می باشد)
تاثیر عفونت ادرار بر جنین چگونه است؟
احتمال دارد که عفونت ادراری به جنین آسیب بزند، بنابراین باید درمان آنتی بیوتیکی عفونت مجرای ادرار را به سرعت شروع کرد. عفونت ادراری یکی از علل زایمان زودرس و به دنبال آن وزن پایین نوزاد هنگام تولد محسوب می‌شود، چون عفونت ادراری رحم را تحریک به وضع حمل می‌کند و نوزاد نارس متولد می‌شود.
علائم عفونت ادراری در بارداری کدام است؟
واکنش بدن هر زن متفاوت است، بنابراین احساس خود را درباره هر درد یا ناراحتی با پزشک خود در میان بگذارید به خصوص اگر تجربه هر یک از این علائم معمول عفونت ادراری در بارداری را دارید:
- احساس سوزش هنگام تخلیه ادرار
- تکرر ادرار (هر چند تکرر ادرار به تنهایی جزو عوارض شایع بارداری بوده و بی خطر می‌باشد)
- نیاز شدید به تخلیه ادرار در حالی که مقدار ادرار خروجی بسیار کم است.
- ادرار تیره، خونی یا بدبو
- تب خفیف
- ناراحتی یا درد در ناحیه پایین شکم
- دردی که در یک طرف بین قسمت فوقانی شکم و پشت و یا صرفا در پشت رخ می‌دهد که دلالت بر عفونت یک کلیه دارد و باید فورا درمان شود.
- لرز، تهوع و استفراغ که می‌تواند نشانه ای از عفونت کلیه نیز باشد.
روش های درمان عفونت ادراری در بارداری
اگر شما دچار عفونت ادراری در بارداری شوید و یا در اولین معاینه دوران بارداری باكتری در ادرار شما دیده شود باید به مدت 7 تا 10 روز آنتی بیوتیک خوراكی دریافت كنید.
اگر علائم عفونت مثانه دارید، احتمالا با مصرف آنتی بیوتیک در عرض چند روز این علائم برطرف خواهند شد ولی به هر حال ادامه یک دوره درمان به طور كامل بسیار ضروری است تا دستگاه ادراری از وجود باكتری پاک شود.
بعد از درمان عفونت ادراری در بارداری باید آزمایش ادرار را تكرار كنید تا مشخص شود كه عفونت برطرف شده است. انجام كشت های مكرر ادرار با فواصل معین در تمام دوره بارداری امری الزامی است تا از عدم بازگشت عفونت اطمیـنان حاصل شود.
به منظور پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری، در صورت تكرار عفونت مثانه، ممكن است آنتی بیوتیک بطور دائم و با یک دوز پائین تا زمان زایمان تجویز شود. در صورت بروز عفونت كلیه در دوران بارداری شما باید بستری شوید و آنتی بیوتیک وریدی دریافت كنید و از نظر علائم زایمان زودرس تحت نظر باشید.
(مطالعه مقاله راهکار های پیشگیری از زایمان زودرس چگونه است؟ از سایت ماماسلامت پیشنهاد ما به شما می باشد.) پس از درمان باید مرتبا آزمایش ادرار را تكرار كنید و برای باقی مانده دوران بارداری تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار گیرید زیرا شما همواره در معرض خطر عود عفونت كلیه خواهید بود.
روش های پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری
برای پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری می توانید اقدامات زیر را بكار بندید:
- مقدار زیادی آب بنوشید. روزانه حداقل 8 لیوان با گنجایش 240 سی سی آب بنوشید.
- هیچگاه احساس دفع ادرار را نادیده نگیرید و سعی كنید هر بار مثانه را كاملا خالی كنید.
- بعد از اجابت مزاج موضع را از جلو به عقب تمیز كنید تا از ورود باكتری های مدفوع به پیشاب راه پیشگیری شود.
- پیش از مقاربت جنسی و بعد از آن ادرار كنید و دستگاه تناسلی را با آب و صابون ملایم بشوئید.
- عصاره شاتوت بنوشید. مطالعات نشان داده اند كه آب عصاره شاتوت میزان باكتری ها را كاهش داده و از جایگزینی باكتری های جدید در دستگاه ادراری پیشگیری می‌كند. (هرچند نوشیدن عصاره شاتوت عفونت ادراری را درمان نخواهد كرد و دقت كنید كه اگر دارای علائم عفونت ادراری هستید باید به پزشک مراجعه كنید و آنتی بیوتیک دریافت كنید).
- از فرآورده های بهداشتی مخصوص دستگاه تناسلی (اسپری یا پودر) و صابون های قوی خودداری كنید زیرا پیشاب راه و دستگاه تناسلی را تحریک می‌كند و محیط كشت مناسبی برای رشد باكتری ها خواهد بود. در دوران بارداری از دوش واژینال استفاده نكنید.
- لباس زیر بارداری خود را از نوع نخی انتخاب كنید و از جوراب شلواری هایی كه قسمت بالای آن نخی است استفاده كنید.
تشخیص عفونت ادراری در بارداری
یکی از راه های استاندارد تشخیص در تمامی سنین، کشت ادرار است. شما پس از شستشوی ناحیه تناسلی و دور ریختن مقداری از ادرار خود، ادرار میانه را درون یک ظرف نمونه ریخته و مجددا ادرار باقیمانده را دور می‌ریزید.
اگر تشخیص عفونت ادراری در بارداری برای شما وجود داشته باشد، پزشک آنتی بیوتیک ایمن در بارداری به مدت 7 تا 14 روز تجویز می‌کند تا باکتری به طور کامل از بین برود. پس از پایان مصرف آنتی بیوتیک نیاز به انجام مجدد کشت ادرار برای اطمینان از درمان کامل می‌باشد. دوره درمان را باید کامل کنید، حتی اگر در میانه درمان احساس کردید بهتر شده‌اید.
مرغوب ترین و باکیفیت ترین شورت بارداری طرح جوجه را در فروشگاه ماماسلامت سفارش دهید.
در این مواقع تا پایان بارداری در فواصل کوتاه باید آزمایش ادرار انجام دهید تا در صورت پیشرفت عفونت ادراری در بارداری درمان سریع‌تر شروع شود. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد، اگر سوالات بیشتری دارید، کارشناسان ما مشتاقانه پاسخگوی شما هستند.
زدن آمپول جنتامایسین هنگام بارداری خطر داره؟
بله ضرر داره